تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار
تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار
چرا سهمی را که خریده ام در پرتفوی خود نمی بینم ؟
زمانی که کارگزار ناظر سهم شما کارگزاری غیر از کارگزاری خبرگان سهام باشد شما در پرتفوی خود این سهم را نمی توانید ببینید . ممکن است کارگزارناظر سهم شما کارگزاری خبرگان سهام باشد ولی به دلیل افزایش سرمایه کارگزار ناظر سهمتان پاک شده باشد که در آن صورت هم باید تغییر کارگزار ناظر دهید .
چگونه درخواست تغییر کارگزار ناظر را انجام دهیم؟
شاید برای شما هم اتفاق بیفتد که برای فروش سهام و یا حق تقدم های ناشی از افزایش سرمایه شرکت ها دچار مشکل شده باشید و در تماس با ما با این پاسخ مواجه شوید که "کارگزار ناظر برای فروش سهم، این کارگزاری نیست!"
رای تغییر ناظر سهم خود کافیست از منوی درخواست ها روی گزینه تغییر کارگزار ناظر کلیک کنید و پس از وارد کردن نام سهم مورد نظر خود برای تغییر ناظر. روی تصویر فرم کلیک کنید و گواهی انتقال سهام خود را به درخواست خود پیوست کنید. ویا در نحوه فیزیکی انتقال ناظر، مشتری باید آخرین برگه‌های سهم خود را در نماد یا نمادهای موردنظر با مهر کارگزاری قبلی (مبدأ) از آن کارگزاری دریافت کرده و به همراه فرم تکمیل شده انتقال‌ناظر به کارگزاری جدید (مقصد) تحویل دهد. به این ترتیب یک روز کاری بعد، نمادهایی که برگه سهام آن‌ها تحویل کارگزاری شده است، در پرتفوی مشتری، قابل مشاهده است.
برگه سهم خود را چگونه دریافت کنم؟
گاهی برای دریافت سود سهم یا موارد دیگر، به برگه سهم خود نیاز پیدا می کنید. در این موارد فقط کافی است با آدرس الکترونیکی https://ddn.csdiran.com/dara/portfo مراجعه کنید و از قسمت گزارش دارایی - دریافت برگه سهم
مدارک مورد نیاز برای افتتاح حساب معاملات آنلاین کارگزاری خبرگان سهام چیست؟
اصل شناسنامه
اصل کارت ملی
شماره حساب بانکی
تکمیل فرم‌های کارگزاری (احراز هویت، قرارداد آنلاین و. )
ثبت نام در سایت سجام و دریافت کد 10 رقمی سجام
درشهر محل سکونت ما، کارگزاری خبرگان سهام شعبه ندارد، آیا می‌توانم غیرحضوری کد آنلاین بگیرم؟
کارگزاری خبرگان سهام به منظور سهولت و بهبود در ارائه خدمات به مشتریان گرامی، خدمتی نو در زمینه صدور کد بورسی و کد معاملات آنلاین به صورت غیرحضوری معرفی می¬نماید. علاقمندان به فعالیت در بازار سرمایه می¬توانند فقط یکبار به سامانه ثبت نام غیر حضوری سجام مراجعه و با صرف چند دقیقه اطلاعات خود را تکمیل و ثبت نام نمایند. جهت کسب اطلاعات بیشتر به آدرس https://sjm.khobregan.com مراجعه نمایید.
متقاضیان بخصوص مشتریان شهرهایی که فاقد شعبه فعال کارگزاری خبرگان سهام هستند، میتوانند پس از تکمیل فرم‌های الکترونیک موجود در سامانه ثبت نام غیر حضوری سجام و آپلود تصویر شناسنامه و کارت ملی ، فایل فرم ها را دانلود کرده و پرینت گرفته و با همراه داشتن شناسنامه و کارت ملی با مراجعه به دفاتر پیشخوان منتخب ذکر شده در سایت خبرگان سهام، تمامی صفحات قرارداد را در حضور متصدی دفتر پیشخوان امضا و اثر انگشت نمایند و پس از تایید و احراز هویت دفتر پیشخوان توسط متصدی دفاتر، نام کاربری و رمز عبور معاملات آنلاین پس از چند روز از طریق اس ام اس و ایمیل ارسال می گردد.
با چه مقدار پول می توانیم اقدام به خرید سهام در بورس نماییم؟
حداقل سرمایه برای ورود به بورس محدودیت خاصی ندارد. البته برای خرید آنلاین سهام حداقل مبلغ سفارش باید 5۰۰ هزار تومان باشد.
بورس اوراق بهادار
در علم اقتصاد، بورس به بازاری اطلاق می‌شود که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌پذیرد و در یک طبقه‌بندی کلی شامل بورس کالا و اوراق بهادار است. تفاوت بازار بورس -به عنوان یک بازار مالی- با بازار فیزیکی در آن است که در این بازار سهام و اوراق قرضه به جای کالا مورد معامله قرار می‌گیرد. بازار بورس تابع مقرراتی است که توسط نهادهای قانون‌گذار تعیین می‌شود و به منظور جلوگیری از بی نظمی و رعایت حقوق طرفین عرضه و تقاضا، رعایت آن‌ها الزامی است.
سامانه اکسیر
اوراق بهادار
سامانه اکسیر
سامانه معاملات برخط اکسیر شرکت کارگزاري کالای خاورمیانه امکانی فراهم نموده تا کاربران به راحتی در بازار بورس معامله نمایند.
سامانه اینترنتی
اوراق بهادار
سامانه اینترنتی
برای خرید و فروش سهام شرکت‌ها، سهامداران میتوانند پس از دریافت کدمعاملاتی به معاملات اینترنی دسترسی پیدا کنند.
رایان همراه
اوراق بهادار
رایان همراه
با استفاده از نسخه موبایل سامانه معاملات به راحتی در هر جا که هستید در بازار بورس اوراق بهادار ایران معامله کنید.
بورس اوراق بهادار
بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایه‌های راکد، حجم سرمایه‌گذاری در جامعه را بالا می‌برد. بورس بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می‌کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم می‌نماید. هم چنین با قیمت‌گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند. بورس مردم را به پس‌انداز تشویق و بدین وسیله باعث به‌کارگیری پس‌انداز مردم در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود. بورس سرمایه لازم برای اجرای پروژه‌های دولتی و خصوصی را فراهم می‌آورد.
واژه بورس از نام خانوادگی شخصی به نام "واندر بورس" اخذ شده که در اوایل قرن چهاردهم در شهر بروژ بلژیک میزیسته و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم میآمدند و به دادوستد کالا، پول و اوراق بهادار میپرداختند. این نام بعدهابه کلیه اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاري بوده است. شد بورس سهام و جاافتادن آن در عملیات تجاري و اقتصادي، با انقلاب صنعتی اروپا و شکوفایی اقتصاد تازه متحول شده آن همراه بوده است. اولین بورس معتبر دنیا، در سال 1611 در شهر آمستردام تشکیل شد و کمپانی معروف هند شرقی سهام خود را در آن بورس عرضه کرد. بورس آمستردام امروزه نیز یکی از منابع مهم تأمین سرمایه در سطح بینالمللی است. نکتۀ قابل توجه آن است که در هنگام افزایش قابل ملاحظه معاملات سهام، کشورهاي اروپایی نظیر انگلستان، آلمان، سوئیس، قوانین و مقررات ناظر بر معاملات سهام و ضمانتهاي اجرایی لازم براي آن را وضع کردند تا از هرگونه تقلب و پایمال شدن حقوق صاحبان سهام جلوگیري شود.
سهام عادی:
سهام عادى يک نوع دارائى مالى است که نشان‌دهنده مالکيت در يک شرکت است. از ويژگى‌هاى سهام عادى مى‌توان حق مالکيت، مسئوليت محدود سهامداران، حق رأى و کنترل شرکت و حق تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار تقدم در خريد سهام جديد را نام برد.
سهام ممتاز:
سهام ممتاز نوعي اوراق بهادار است كه دارندة آن نسبت به درآمدها و دارايي‌هاي شركت، حق يا ادعاي محدود و معيني دارد. اين نوع از سهام را به دو دليل ممتاز مي‌نامند: سود اين سهام قبل از سهام عادي پرداخت مي‌شود. در زمان انحلال شركت يا فروش دارايي‌ها، بعد از تسوية بدهي‌هاي شركت، ابتدا صاحبان سهام ممتاز حقوق خود را دريافت مي‌كنند و سپس باقيماندة دارايي‌ها به صاحبان سهام عادي مي‌رسد.
صکوک:
اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی صک به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می‌شود. تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد، اساسی و مهم است، چرا که با تاکید بر این تفاوت، هدف از به کارگیری صکوک به عنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی، تقلید از اوراق قرضه مبتنی بر بهره در بانکداری معمول نیست، بلکه ایجاد ابزاری ابتکاری است که منطبق بر قوانین شریعت اسلام باشد.
چه کسانی میتوانند در بورس کالا معامله کنند؟
ايسنا : ممکن است اکثر افراد جامعه گمان کنند امکان معامله در بورس کالا را ندارند. درحالی که این تصور اشتباه است. اشخاص حقیقی میتوانند پس از اخذ کد معاملاتی نسبت به معامله گواهی سپرده سکه یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا اقدام کند.
هرچند "بورس کالا" نه تنها برای فعالین بازار سرمایه بلکه اخیرا و به دلایل مختلفی از جمله حاشیه های مربوط به افزایش قیمت سیمان برای بسیاری از مردم نام آشناست، اما این بازار در مقایسه با بازار سهام از اقبال کمتری برخوردار بوده و می‌توان گفت این موضوع تفاوت فرایند معامله در بورس کالا و درواقع کالایی است که در بستر این بازار به مشتری عرضه می‌شود. با این‌حال نمی‌توان از اهمیت این بازار در اقتصاد کشور چشم پوشی کرد.
بورس کالا به زبان ساده، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.
تاریخچه تشکیل این بازار در کشورمان به سال ۱۳۸۲ برمی گردد. زمانی که سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در شهریور ماه سال مذکور، به عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز و پس از آن نیز سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی در شهریور ماه سال ۱۳۸۳ شروع به فعالیت کرد.
البته عمر این دو بازار طولانی نبود و هردو بعد از مدتی منحل شدند و شرکت بورس کالای ایران به موجب ماده ۵۸ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران که مقرر داشته " دولت اقدامات لازم را برای فعال کردن بورس های کالایی و تطبیق آن با این قانون و ارائه راهکارهای قانونی مورد نیاز را به عمل خواهد آورد" به عنوان یک شرکت جدید و کاملا مستقل از سازمان های کارگزاران بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی، پس از پذیره نویسی در چهار گروه سهامداری و برگزاری مجمع عمومی از ابتدای مهرماه سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرد.
بنابراین بورس کالای ایران با تجربه ای ۱۴ ساله، به داد تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار و ستد انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه، سلف، سلف استاندارد و معاملات ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی مشغول است.
نحوه ورود به بورس کالا
فرایند ورود به بورس کالا تقریبا مشابه فرایند ورود به بازار سهام است. یعنی هر فرد حقیقی و حقوقی برای ورود به این بازار نیاز به کد مخصوص به خود دارد و برای دریافت این کد باید به کارگزاری مراجعه کند. درمورد کارگزاری ها باید گفت تقریبا کارگزاری های بورس کالا همان کارگزاری های بازار سهام هستند اما تعداد آن ها کمتر است.
درواقع ممکن است یک کارگزاری فقط خدمات مربوط به اخذ کد سهام داری بازار سهام را به مشتری ارائه دهد و یک کارگزاری هم خدمات مربوط به اخد کد برای ورود به بازار سهام و هم خدمات مربوط به اخذ کد برای ورود به بورس کالا را ارائه دهد.
در هر صورت متقاضی دریافت کد بورس کالا می‌تواند برای آشنایی با کارگزاری هایی که این خدمت را ارائه می‌کنند به آدرس اینترنتی شرکت بورس کالای ایران (/www.ime.co.ir) و سپس به سربرگ ذینفعان، قسمت کارگزارن، کارگزاران فعال، مراجعه کند.
طبق آخرین آمار حدود ۹۰ کارگزاری خدمات مربوط به کد معاملاتی بورس کالا را به متقاضیان ارائه می‌کنند.
مدارک مورد نیاز برای دریافت کد معاملاتی در بازار نقدی
مشتریان حقیقی باید در ابتدا فرم درخواست کد مشتری نزد کارگزار را تکمیل و تصویر شناسنامه و کارت ملی که توسط کارگزار برابر با اصل شده باشد را تحویل دهند. مشتریان تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار حقوقی نیز باید بعد از تکمیل فرم درخواست کد مشتری نزد کارگزار، مدارک هویتی شرکت شامل اساسنامه شرکت، روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت، آخرین روزنامه رسمی در خصوص اعضای هیات مدیره و دارندگان امضای مجاز شرکت و شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضای مجاز و کلیه اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت را ارائه کنند و همه موارد مذکور باید توسط کارگزار برابر با اصل شود.
مشتریان حقیقی همچنین باید مدارک مالی شرکت شامل اظهارنامه مالیاتی آخرین دوره مالی، کد اقتصادی، صورت‌های مالی آخرین دوره مالی شرکت به همراه گزارش حسابرس رسمی و بازرس قانونی (در صورت نیاز بر اساس اطلاعیه سالیانه وزارت امور اقتصادی و دارایی حسب مقدار دارایی و فروش اظهار نامه مالیاتی)، مجوزهای فعالیت شرکت شامل پروانه بهره برداری و . را نیز ارائه کنند.
مدارک مورد نیاز برای مشتریان خارجی
مشتریان خارجی باید فرم درخواست کد به زبان انگلیسی (اگر کشور غیر انگلیسی زبان باشد، مدارک باید به زبان فارسی و یا انگلیسی ترجمه شده باشند) یا فارسی را تکمیل کرده و اساسنامه شرکت را ارائه کنند.
همچنین باید تصویر لایسنس شرکت یا سایر مجوز های فعالیت نظیر کپی کارت بازرگانی که به تایید کنسولگری ایران در آن کشور رسیده باشد و تصویر پاسپورت مالک/مالکین و مدیر عامل شرکت نیز ارائه شود.
مدارک مورد نیاز برای مشتریان عمومی، دولتی و نظامی
مشتریان عمومی، دولتی و نظامی هم باید فرم درخواست کد مشتری نزد کارگزار را تکمیل و مدارک هویتی شرکت شامل اساسنامه یا مستندات تاسیس شرکت یا موسسه، آخرین روزنامه رسمی تغییرات و مدیران و دارندگان امضای مجاز شرکت یا موسسه، تصویر شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضای مجاز و مدیرعامل یا رئیس شرکت یا موسسه را ارائه کنند. همچنین مدارک مالی شرکت شامل اظهارنامه مالیاتی آخرین دوره مالی(در صورت وجود)، کد اقتصادی باید ارائه شود.
انواع کدهای معاملاتی
متقاضیان معامله در بورس کالا میتوانند برای دریافت سه نوع کد معاملاتی عام، کد معاملاتی خاص گروه کالا و کد معاملاتی خاص کالا اقدام کنند.
کد معاملاتی عام کد معاملاتی است که جهت خرید و فروش کالا یا گروه کالایی خاص ایجاد نشده و دارنده آن مجاز است به شرط عدم وجود محدودیتی اعلامی جهت خرید کالا یا گروه کالایی خاص در بورس اقدام به خرید کلیه کالاهای پذیرفته شده در بورس کند.
بر این اساس، مسوول پذیرش موظف است حداکثر ظرف سه روز کاری پس از ارائه مدارک کامل مشتری توسط کارگزاری، نسبت به صدور کد معاملاتی عام برای مشتری اقدام یا اینکه عدم کفایت مدارک ارائه شده را به کارگزار اعلام کند.
کد معاملاتی خاص گروه کالا کد معاملاتی است که جهت خرید و فروش یک گروه کالای خاص ایجاد شده و دارنده آن مجاز است به شرط عدم وجود محدودیت اعلامی جهت خرید یک کالای خاص از کلیه کالاهای پذیرفته شده آن گروه کالایی نیز خرید کند. برای مثال اگر فردی بخواهد محصولات گروه پتروشیمی را معامله کند، باید کد معاملاتی خاص گروه کالا را دریافت کند.
کد معاملاتی خاص کالا نیز کد معاملاتی است که جهت خرید یکی یا چند کالای خاص ایجاد شده و دارنده آن مجاز است کالا یا کالاهای خاص را خرید کند. برای مثال فرد دارنده این کد فقط اجازه معامله چند محصول خاص پتروشیمی را دارد نه همه کالاهای گروه پتروشیمی.
جهت صدور کد معاملاتی خاص کالا و خاص گروه کالا، متقاضی باید مدارک و تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار مستندات خود را به کمیته پذیرش مشتریان ارایه کند. مشتریانی که واجد شرایط خرید بیش از یک کالا هستند، اعم از اینکه در یک گروه کالایی یا در گروه های کالایی متفاوت قرار داشته باشند، باید فرآیند اخذ کد معاملاتی را به طور جداگانه طی کنند. البته به هر مشتری صرفا یک کد معاملاتی اختصاص می یابد.
دبیر کمیته موظف است حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز کاری پس از ارائه مدارک مشتری توسط کارگزاری، گزارش کارشناسی خود حاوی اظهار نظر در خصوص احراز یا عدم احراز شرایط اعطای کد معاملاتی خاص کالا و یا خاص گروه کالا را به انضمام مستندات مربوط به کمیته ارسال کند.
کمیته موظف است حداکثر ظرف پنج روز کاری پس از دریافت گزارش و مستندات مربوط نظر کتبی خود را با ذکر دلایل مبنی بر اعطای کد معاملاتی خاص کالا یا گروه کالا را به متقاضی اعلام کند و در صورت رد درخواست، متقاضی می‌تواند مراتب اعتراض خود را حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ تصمیم کمیته به وی به بورس اعلام کند.
چه کسانی میتوانند در بورس کالا معامله کنند؟
ممکن است اکثر افراد جامعه گمان کنند امکان معامله در بورس کالا را ندارند. درحالی که این تصور اشتباه است. اشخاص حقیقی میتوانند پس از اخذ کد معاملاتی نسبت به تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار معامله گواهی سپرده سکه یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا اقدام کند.
درواقع فرد حقیقی اجازه معامله برخی کالاها از جمله فولاد یا محصولات پتروشیمی را ندارد. چراکه برخی کالاها نیاز به اخذ مجوز از مراجع را مربوطه دارند. به طور مثال کالاهای تولیدی پتروشیمی ها و برخی کالاهای دیگر به ثبت نام مشتری در سامانه بهین یاب وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و تائید و ارسال سهمیه به بورس توسط بهین یاب نیاز دارند.
برخی کالاها نیز به پروانه بهره برداری، گواهی استاندارد اجباری و یا معرفی توسط وزارت صمت یا سایر ارگان ها نیاز دارند. البته این شرایط توسط کارگزار به متقاضی توضیح داده می‌شود.
معرفی بورس انرژی
شرکت بورس انرژی (سهامی عام) بر اساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی تاسیس و در تاریخ ۱۷/۰۴/۹۱ تحت شماره ۴۲۸۰۰۲ در اداره کل ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری به ثبت رسید و فعالیت های عملیاتی خود را در زمینه انجام معاملات نقدی، قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان، از اوایل خرداد ماه همان سال آغار نمود.
موقعیت استراتژیک ایران به عنوان دارنده یکی از بزرگترین ذخائر و منابع هیدروکربوری جهان و بزرگترین کشور تولید کننده نفت و گاز و جهت گیری سند چشم انداز ۱۴۰۴ به سوی ارتقاء جایگاه جمهوری اسامی ایران به اولین کشور منطقه از ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، و… موجبات تاسیس بازاری متشکل جهت کشف قیمت و معامله حامل های انرژی و خاصه نفت و برق را از طریق تاسیس شرکت بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور فراهم آورد. بورس انرژی دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی است. بازار فیزیکی دربرگیرنده سه تابلوی برق، نفت و گاز و سایر حامل های انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله می باشد. پذیرش کالاها در بازار فیزیکی بسته به آنکه آن ها در گروه اصلی یا مشابه قرار بگیرند توسط هیات پذیرش و یا کمیته عرضه صورت می پذیرد. شایان ذکر است که شرکت بورس انرژی، با ایجاد بازار فرعی، بستری مناسب را برای معامله کالاهای خارج از گونه و تک محموله ای نیز ایجاد کرده است. در حال حاضر اوراق بهادار مبتنی بر کالا )از جمله قرارداد سلف موازی استاندارد( در بازار مشتقه بورس انرژی، بر روی دارایی های پایه ای صادر می شود که در بورس مورد پذیرش قرار گرفتند یا دارای بازار نقدی قوی هستند.
موضوع فعالیت بورس انرژی
موضوع فعالیت شرکت طبق مفاد ماده ۳ از فصل دوم اساسنامه، به شرح ذیل است:
- تشکیل، سازماندهی و اداره بورس انرژی به صورت متشکل، سازمان یافته و خود انتظام به منظور انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده توسط اشخاص ایرانی و غیر ایرانی مطابق قانون و مقررات.
- پذیرش کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر آن مطابق قانون و مقررات.
- تعیین شرایط عضویت برای گروه های مختلف از اعضا، پذیرش متقاضیان عضویت، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تعیین وظایف و مسئولیت های اعضا، نظارت بر فعالیت آن‌ها و تنظیم روابط بین آن‌ها مطابق قانون و مقررات.
- فراهم آوردن شرایط تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار لازم برای دسترسی منصفانه اعضا به منظور انجام معاملات کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
- همکاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شرکت ها، ارگان ها و سازمان‌هایی که بخشی از وظایف مربوط به داد و ستد کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده یا انتشار و پردازش اطلاعات مرتبط با بورس انرژی را به عهده دارند از جمله شرکت های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه.
- تبادل به موقع اطلاعات بین شرکت و سایر نهادهای متولی بازار فیزیکی انرژی از جمله مدیریت شبکه برق ایران، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران در چارچوب مقررات مصوب سازمان.
- انجام تحقیقات،آموزش و فرهنگ‌سازی مرتبط با فعالیت بورس انرژی به منظور تسهیل، بهبود و گسترش داد و ستد در بورس انرژی.
- همکاری با بورس¬های دیگر در ایران و خارج از ایران به منظور تبادل اطلاعات و تجربیات، یکسان سازی مقررات و استانداردها جهت تسهیل انجام مبادلات برون مرزی.
- نظارت بر حسن انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس انرژی.
- تهیه، جمع آوری، پردازش، انتشار یا اعلام اطلاعات مربوط به سفارش ها و معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده طبق قانون و مقررات.
- نظارت بر عرضه کنندگان کالاهای پذیرفته شده در بورس انرژی و داد و ستدکنندگان اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
- پذیرش انبارها، نظارت بر فعالیت آن ها و تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت داد وستد معاملات در بورس انرژی انجام می شود.
- اجرای سایر وظایفی که مطابق قانون و مقررات بعهده شرکت گذاشته شده یا خواهد شد.
ماموریت، چشم انداز و اهداف بورس انرژی
بورس انرژی تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار به منظور ایجاد بازاری شفاف، کارآ، با نقدشوندگی و رقابت پذیری بالا و به جهت رفع انحصار و کشف عادلانه قیمت حامل های انرژی در سال ۱۳۹۱ تاسیس شد. در این راستا، شرکت برآن است تا به مرجعی برای کشف قیمت حامل های انرژی در منطقه خاورمیانه مبدل شود. از اینرو، شرکت بورس انرژی با نظر به ماموریت و چشم انداز سازمانی مذکور، دارای اهدافی به شرح زیر است:
- ارتقاء جایگاه و کارکردهای بورس انرژی برای ذینفعان
- بکارگیری رویه های موثر جهت حفظ سلامت بازار و صیانت از حقوق ذینفعان
- طراحی ابزارها و محصولات جدید با توجه به نیازهای ذینفعان و اقتضائات محیطی
- تجهیز بهینه منابع فیزیکی و توسعه مستمر سرمایه های انسانی
- ارزش آفرینی و تامین منافع سهامداران
- تعامل و همکاری موثر با نهادهای فعال در بازارهای مالی
مزایای خرید و فروش در بورس انرژی
- بخشودگی ده درصد(۱۰%) از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس¬های کالایی
- معافیت مالیاتی معاملات قراردادهای آتی
- عدم نیاز به برگزاری مناقصه و مزایده برای خرید و فروش کالاهای پذیرفته ¬شده در بورس¬های کالایی توسط وزارت خانه¬ها و دستگاه¬های دولتی و عمومی و دستگاه¬های اجرایی
- خروج کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت¬گذاری
- ایجاد بازاری قانون¬مند و سازمان¬یافته جهت تسهیل داد و ستد کالاها؛
- کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار
سرمایه و ترکیب سهامداران بورس انرژی
طبق مفاد بندهای ۸ و ۹ اساسنامه، سرمایه شرکت مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال می باشد که به ۲۰۰ میلیون سهم عادی هزار ریالی با نام تقسیم و تمام آن به صورت نقدی پرداخت شده است. سهامداران شرکت به سه دسته: نهادهای مالی، تولید کنندگان و سایر فعالان مربوط به بورس و انواع کالاهای قابل پذیرش در بورس انرژی و سایر اشخاصی که جزء دسته های اول و دوم نیستند، تقسیم شده اند. حداکثر درصد سهام متعلق به هریک از دسته های اول و دوم به ترتیب ۶۰ و ۲۰ درصد بوده که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین شده است. به علاوه هر شخص در هر زمان، به طور مستقیم یا غیر مستقیم حداکثر ۲٫۵ درصد از سهام شرکت را می تواند در مالکیت خود داشته و بر اساس ماده ۱۲ اساسنامه شرکت بورس انرژی، تنها در درون دسته سهامداری خود، می تواند اقدام به نقل و انتقال سهام نماید )مگر با تصویب هیات مدیره سازمان).
تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار
الف – فرم درخواست كد مشتري تكميل شده كه به تأييد كارگزار رسيده است
ب – كپي اساسنامه شركت
ج – كپي روزنامه رسمي آخرين تغييرات شركت
د- کد اقتصادی و شناسه ملی شرکت
ه – اظهارنامه مالیاتی آخرین دوره مالی
و – صور تهای مالی آخرين دوره مالی شركت به همراه آخرين گزارش حسابرس و بازرس قانونی
ز – كپی شناسنامه اعضای هيأت مديره و مديرعامل شركت
ح-ساير مدارك، مجوزها و مستندات مثبته در خصوص فعاليت مشتري در حوزه های مرتبط با كالاهاي پذيرفته شده حسب مصوبات؛”كميته پذيرش مشتری” كه طبق اين ضوابط در بورس تشكيل می گردد.
بورس براساس مستندات فوق اقدام به ايجاد كد معاملاتي می‌نمايد.كدهای معاملاتی صادره شامل انواع زير می باشد:
كد معاملاتی عام: كد معاملاتي است كه جهت خريد و فروش كالا يا گروه كالايي خاصي ايجاد نشده و دارنده آن مجاز است به شرط عدم وجودمحدوديت اعلامی جهت خريد كالا يا گروه كالايی خاصی در بورس، اقدام به خريد كليه كالاهای پذيرفته شده در بورس نمايد.
كد معاملاتي خاص گروه كالا: كد معاملاتی است كه جهت خريد و فروش يك گروه كالای خاص ايجاد شده و دارنده آن مجاز است به شرط عدم وجود محدودیت اعلامی جهت خريد يك كالای خاص، از كليه كالاهای پذيرفته شده آن گروه كالايی نيز خريد نمايد.
كد معاملاتي خاص كالا: كد معاملاتی است كه جهت خريد يك يا چند كالای خاص ايجاد شده و دارنده آن مجاز است كالا يا كالاهای خاص را نيز خريد نمايد.
بورس برای كليه اشخاص حقوقي كه فرم درخواست اخذ كد و مستندات مربوطه را ارائه می نمايند، كد عام ايجادمی‌نماید.
جهت صدور “كد معاملاتي خاص گروه كالا” و “كد معاملاتي خاص كالا”، درخواست مشتری به همراه مستندات ارائه شده توسط بورس به ” كميتة پذيرش مشتری” ارجاع و پس از تصويب كميته كد مورد نظر صادر می گردد. زمان رسيدگی به درخواست‌های مشتريان توسط” كميته پذيرش مشتری” حداكثر 15 روز كاری خواهد بود.
ضوابط اجرايی “كميته پذيرش مشتری” از جمله تعداد و تركيب اعضاء، نحوه تشكيل، رسميت يافتن، اتخاذ تصميم و مدارك و مستندات مورد نياز كميته به تصويب هيأت مديره بورس خواهد رسيد.كميته پذيرش مشتری مي‌تواند براي كدهای معاملاتی خاص سقف خريد ساليانه تعيين نمايد، در اينصورت سقف خريد كد مذكور طي يكسال نمی تواند از ميزان تعيين شده توسط كميته بيشتر گردد.بورس موظف است محدوديت مذكور را در سامانه معاملاتی خود اعمال و رعايت آن را كنترل نمايد.بورس براساس سوابق معاملاتی خريداران و نحوه ايفاي تعهدات و ارزش معاملات نكول شده ايشان می تواند محدوديت يا ممنوعیت‌هایی برروي كدهای معاملاتی اعمال نمايد. نحوه و شرايط ايجاد محدوديت يا ممنوعيت موضوع اين تبصره طبق ضوابطی است كه به تصويب هيأت مديره بورس می رسد.
