بازار اولیه و بازار ثانویه
بازار ثانویه چیست؟
منظور از بازار اولیه و بازار ثانویه چیست؟
بازار اولیه:
بازار اولیه زمانی شکل می‌گیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار می‌گیرد؛ به‌عبارت‌دیگر بازاری که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکتها به‌طور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند که این کار در قالب پذیره‌نویسی صورت می‌گیرد. پذیره‌نویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است یا سایر مؤسسات مجاز صورت می‌پذیرد. در این بازار فروشنده اوراق همیشه خود شرکتی است که سهامش در حال عرضه است.
بازار ثانویه:
دارایی‌هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است(مرحله پذیره‌نویسی)، برای معامله‌های بعدی و مجدد، نیاز به بازار ثانویه دارد؛ مثلاً اگر فردی که سهام شرکتی را در مرحله پذیره‌نویسی خریداری کرده و حال قصد فروش این سهم به سایر سرمایه‌گذاران بازار را دارد، باید به بازار ثانویه مراجعه کرده و اقدام به فروش سهم خود کند. پس می‌توان گفت که تمام معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند و در این بازار، اوراق بهادار میان سرمایه‌گذاران معامله میشود و شرکت در آن نقشی ندارد. وجود بازار ثانویه بسیار ضروری است، زیرا که قابلیت نقد شوندگی و معامله مستمر اوراق را پدید می‌آورد و شرکتهای بورسی ترسی از سررسید قرارداد ندارند که فرضا سرمایه‌گذار در سرسید کل پولش را تقاضا کرده و به شرکت فشار وارد کند و به موهبت وجود بازار ثانویه، میتواند به‌طور نامحدود با پول سرمایه‌گذاران فعالیت کند و حتی افزایش سرمایه و جذب بازار اولیه و بازار ثانویه سرمایه جدید انجام دهد. به‌عبارت‌دیگر، در بازار سرمایه اگر سهامداری بخواهد از بازار خارج شود و اصل سرمایه‌اش را بگیرد، باید سهامش را به سرمایه‌گذاران دیگر بازار بفروشد و نمی‌تواند مستقیماً به شرکت مراجعه کرده و آنها را تحت فشار قرار دهد.
ویژگی بازار ثانویه:
- هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله‌ها
- برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می‌آورد. هر فروشنده‌ای که نیاز به پول نقد داشته باشد، میتواند به دلیل حضور تعداد زیادی از خریداران در این بازار، اوراق بهادار خود را به راحتی به فروش برساند.
- در بازار ثانویه، هرگونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس میشود.
- عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می‌کند.
- جایگزینی برای پس انداز است.
- بازارهای ثانویه با مقررات سنگینی از جانب دولت روبرو هستند. چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکتها و سرمایه گذاران به حساب می‌آیند و این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می‌کند.
قیمت گذاری در بازار ثانویه چگونه صورت می‌گیرد؟
در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و براساس قیمت اسمی تعیین میشود. اما در بازار ثانویه قیمت اوراق براساس میزان عرضه و تقاضای آن مشخص میشود. به عنوان مثال، اگر بیشتر سرمایه گذاران معتقد باشند که سهامی در بازار اولیه و بازار ثانویه آینده روند خوبی دارد، تقاضا برای آن افزایش می‌یابد و به همین ترتیب، قیمت آن بالا می‌رود. به دنبال آن اگر سرمایه گذاران احساس کنند که سهامی ارزش خود را از دست خواهد داد، برای فروش آن اقدام می‌کنند و در نتیجه قیمت سهام افت پیدا خواهد کرد.
بازار ثانویه چیست؟
اوراق بهاداری که قبلا منتشر شده و در بازار اولیه فروخته شده‌اند، در بازاری که به آن بازار ثانویه گفته میشود، مورد معامله قرار می‌گیرند. وجود بازار ثانویه به خریداران اوراق بهادار این اطمینان خاطر را می‌دهد که در صورت نیاز میتوانند اوراق بهادار خود را بفروشند و از وجه نقد حاصل از آن استفاده کنند. در این بازار، برخلاف بازار اولیه که تنها فروشنده، شرکت مربوطه بود و وجه حاصل از فروش به وی تعلق می‌گرفت، اوراق بهادار میان سایر سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بازار سرمایه مبادله میشود . بازار ثانویه بازاری است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار یا سایر دارایی های مالی را به جای اینکه خودشان به طور مستقیم از شرکت های ناشر خریداری کنند، از سایر سرمایه گذارانی که قبلاً آنها را خریده‌اند و حالا قصد فروششان را دارند، می‌خرند. بازارهای بورس، نظیر بورس اوراق بهادار تهران بازار ثانویه هستند.
در اقتصادهای توسعه یافته برای سایر انواع اوراق بهادار نیز بازار ثانویه‌ای موجود است، برای مثال وقتی‌که صندوق های سرمایه گذاری، بانک های سرمایه گذاری یا نهادهای بزرگ پولی و مالی وام های کلانی از وام دهندگان بزرگ خریداری می‌کنند. در هر معامله ای که در بازارهای ثانویه انجام میشود، پول نقد به جای اینکه مستقیم به حساب یک شرکت یا نهاد برود، به جیب سرمایه گذاران ریخته خواهد شد.
توضیحاتی در مورد بازار ثانویه
شرکت هایی که سهام آنها به تازگی عرضه عمومی اولیه شده است، وقتی به عنوان یک معامله در بازار اولیه در نظر گرفته میشود که سهام عرضه شده برای نخستین بار توسط سرمایه گذاران به صورت مستقیم از شرکت تأمین سرمایه ای که وظیفه پذیره‌نویسی سهام را به عهده دارد، خریداری شود؛ بعدازآن هر سهمی در بازار ثانویه، بین سرمایه گذاران معامله خواهد شد. در بازار اولیه، اغلب قیمت ها از پیش تعیین‌شده‌اند، درحالی‌که در بازار ثانویه فقط عوامل پایه‌ای اقتصادی مثل عرضه و تقاضا قیمت اوراق را تعیین می‌کنند.
وبلاگ
بررسی بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام براساس شاخص بازار در بورس اوراق …
شرکتها پس از پذیرش در بازارهای بورس بنا بر قوانین و مقررات حاکم بر هر بازار اقدام بازار اولیه و بازار ثانویه به عرضه عمومی سهام خود می‌نمایند و با این کار قصد دارند که سرمایه مورد نیاز برای ادامه فعالیت و گسترش عملیات خود را تامین نمایند. به همین خاطر برای این شرکتها مهم است که قیمت تعیین شده برای سهام آنها نشان دهنده ارزش واقعی دارائیها و فرصت های توسعه و رشد آنها در آینده باشد.لذا مهارت در مورد ارزشیابی قیمت سهام و بازده ناشی از آنها در مورد سهام عرضه اولیه در اخذ تصمیمات مهم بوده و از شروط لازم برای موفقیت در بازارهای مالی دنیا است.
این موضوع درحالیست که مطالعات تحقیقات انجام شده توسط محققان از جمله ولچ و ریتر (2002)، کولی(2003)، کمپل(2009)، کای (2010)،عبده و دموری (1382)ایمانی (1384) و باقرزاده (1388)در زمینه عرضه اولیه اوراق بهادار نشان می دهد بازده کوتاه مدت عرضه های اولیه نسبت به بازده کوتاه مدت شاخص بورس در همان مقطع زمانی بیشتر است و از این پدیده تحت عنوان قیمت گذاری کمتر از واقع یا به عبارتی بازده غیرعادی مثبت کوتاه مدت در عرضه های اولیه یاد می شود.این پدیده موجب می شود سرمایه گذاران بتوانند با خرید سهام این شرکتها در کوتاه مدت سود خود را افزایش داده و از بازده غیر عادی بهره مند شوند.همچنین در زمینه بازده بلند مدت عرضه های اولیه نتایج بعضی از تحقیقات نشان می دهد بازده بلند مدت این شرکتها کمتر از بازده بلند مدت بازار طی مدت مشابه می باشد که از این پدیده تحت عنوان بازده منفی در بلند مدت یاد می شود. بازده منفی در بلند مدت می تواند ناشی از قیمت گذاری غیر منطقی آن ها در زمان عرضه ، عملکرد مدیریت شرکت در قبل و بعد از عرضه عمومی اولیه و برخی ویژگیهای شرکت در زمان عرضه باشد.(مهرانی و عسگری،1389)
تحقیقات انجام شده توسط لیونکویست(2005) و لوفران و ریتر(2007) نشان می دهد پدیده بازده غیر عادی مثبت کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه تقریباً در بورس اوراق بهادار کشورها وجود دارد. البته بازده غیر عادی مثبت کوتاه مدت سهام عرضه های اولیه در بازارهای سرمایه در حال توسعه در مقایسه با بازارهای سرمایه توسعه یافته، بیشتر است.(ایکر،2008) با این حال به اعتقاد بعضی از محققان از جمله براو و گوپرز(1997) ، فاما (1998)، کولی و سرت (2006) پدیده عملکرد منفی بلندمدت سهام عرضه های عمومی اولیه بر خلاف بازده غیر عادی مثبت کوتاه مدت، در بازارهای سرمایه مورد تایید قرار نگرفته و روشهای اندازه گیری آن نیز مورد منازعه پژوهشگران مالی قرار دارد.به همین دلیل این مسئله به معمای عملکرد عرضه عمومی اولیه مشهور شده است.(ساهرمان و آگونگ،2011) مشخص است این نتایج علاوه بر مخدوش کردن عملکرد بازار و مفهوم کارایی آن، باعث ایجاد ضرر و زیان زیادی برای شرکتهای منتشر کننده سهام خواهد شد و نگرانیهائی در مورد خطرات سرمایه گذاری بلند مدت در سهام عرضه های اولیه و همچنین ابهامات و سوالاتی در رابطه با دلایل آن ایجاد کرده است و می تواند این هشدار را به سرمایه گذاران دهد که سرمایه گذاریهای بلند مدت در سهام عرضه های اولیه نمی تواند موقعیت سودآوری باشد و تنها موقعیت خرید کوتاه مدت می تواند باعث سودآوری شود.
اینگونه نتایج موجب شد تا زمینه این تحقیق فراهم شود و به دنبال این اهداف برویم که بازدهی بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام بر اساس شاخص بازار چگونه است؟، آیا بازده سهام عرضه های عمومی اولیه بورس اوراق بهادار تهران همانند سهام عرضه های عمومی اولیه بورس اوراق بهادار برخی کشورها ، در بلند مدت در مقایسه با پرتفوی بازار بازده کمتری عاید سرمایه گذاران خود می سازند یا خیر؟، اگر سهام عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران بازده کمتری در بلندمدت برای خریداران خود ایجاد می کنند، چه عامل یا عواملی در شکل گیری این پدیده می تواند موثر واقع شوند؟
برای محاسبه بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه از سه روش مختلف استفاده شده است. روش بازده غیرعادی تعدیل شده بازار برای محاسبه بازده کوتاه مدت به کار گرفته شده بازار اولیه و بازار ثانویه است. برای محاسبه بازده بلند مدت نیز از معیار بازده خرید و نگهداری تعدیل شده و روش ثروت نسبیاستفاده شده است. همچنین برای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر بازده بلند مدت بازار ثانویه از روش رگرسیون مقطعی چند متغیرهو آزمونهای آماری متناسب با آن استفاده شده است.
این تحقیق درصدد است به این سوال پاسخ دهد که ” بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام براساس شاخص بازار در بورس اوراق بهادار چگونه است؟”
بازار اولیه و ثانویه بورس چیست؟
درشرکت های سهامی عام قسمتی از سرمایه شرکت از طریق فروش سهام به مردم تامین می شود که بدین منظور شرکت اقدام به پذیره نویسی توسط نماینده شرکت، که می تواند یک بانک یا یک موسسه مجاز باشد می نماید.
این پذیره نویسی یا عرضه سهام در بازار اولیه انجام می شود؛ به‌عبارت‌دیگر بازاری که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه ( primary market ) نام دارد.
در بازار اولیه، فروشنده اوراق همان شرکت عرضه کننده سهام می باشد. در عرضه های عمومی اولیه (IPO) درصد مشخصی از سهام شرکت که برای اولین بار از طریق بورس اوراق بهادار پذیرفته شده به عموم مردم فروخته می شود که این فرایند از طریق بازار اولیه بورس انجام می شود.
جهت مشاهده بخش های رایگان آموزش بورس دوره سهامدار موفق بر روی دکمه آموزش رایگان بورس کلیک نمایید.
بازار ثانویه چیست؟ ( secondary market )
اوراق بهاداری که در بازار اولیه توسط ناشر اوراق فروخته می شود دیگر قابلیت معامله مجدد را ندارد بنابراین برای اینکه شرایط فروش مجدد آن اوراق برای سرمایه گذاران فراهم شود پس از عرضه اولیه به بازار ثانویه منتقل خواهد شد. بنابراین بازار ثانویه به منظور امکان خرید و فروش مجدد اوراق بهاداری که در بازار اولیه فروخته شده تشکیل شده است و این امکان را فراهم می سازد که خریداران اوراق بهادار هر زمانی که تمایل به فروش اوراق خود باشند بتوانند به راحتی به شخص دیگری بفروشند.
در بازار ثانویه به دلیل وجود عرضه و تقاضا امکان خرید و فروش اوراق بهادار فراهم می باشد و این شرایط باعث می گردد نقدشوندگی بازار افزایش داشته باشد. بازارهای بورس و فرابورس جزء بازار ثانویه هستند و معاملات سهام شرکت ها میان سرمایه گذاران انجام می شود و سرمایه گذاران برای فروش سهام خود نیازمند مراجعه مستقیم به شرکت ها نیستند و به راحتی با کمترین زمان ممکن سهام خود را به شخص دیگری بفروشند. در بازار ثانویه هنگامی که تقاضا برای خرید سهام یک شرکت بیش از عرضه باشد قیمت سهام رشد خواهد کرد و زمانی که عرضه بیش از تقاضا باشد قیمت سهام کاهش خواهد یافت با این شرایط جذابیت سرمایه گذاری در بازار بورس و سرعت نقدشوندگی دارایی ها باعث می شود تا سرمایه گذار و سرمایه جدید وارد بازار شود و موجب رونق و رشد اقتصادی کشور خواهد شد.
مطالب زیر را حتما مشاهده کنید:
اشتراک این مطلب
https://tadbirhome.com/wp-content/uploads/2020/01/bazar.jpg 400 600 مدیریت خانه تدبیر و اندیشه https://tadbirhome.com/wp-content/uploads/2022/07/logo-tadbirhome-website2.png مدیریت خانه تدبیر و اندیشه 2020-01-02 06:34:23 2020-05-31 10:39:30 بازار اولیه و ثانویه بورس چیست؟
دیدگاه خود را ثبت کنید
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
دسته بندی مطالب
دوره غیرحضوری سهامدار موفق
دوره سهامدار موفق
شبکه های اجتماعی
09036543381
تماس با ما
36284880 – 031
اصفهان خیابان توحید میانی ـ نبش کوچه 27ساختمان پاسارگاد واحد1
فصل پنجم – اطلاع رسانی در بازارهای اولیه و ثانویه
ماده ۴۰ – سازمان موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا مجموعه اطلاعاتی که در فرآیند
ثبت اوراق بهادار بدست می‌آورد، حد اکثر ظرف مدت پانزده روز طبق آئین نامه مربوطه
در دسترس عموم قرار گیرد.
ماده ۴۱ – سازمان موظف است بازار اولیه و بازار ثانویه بورسها، ناشران اوراق بهادار، کارگزاران، معامله‌گران،
بازار گردانان، مشاوران سرمایه گذاری و کلیه تشکلهای فعال در بازار سرمایه را ملزم
نماید تا بر اساس استانداردهای حسابداری و حسابرسی ملی کشور، اطلاعات جامع فعالیت
خود را انتشار دهند.
ماده ۴۲ – ناشر اوراق بهادار موظف است صورتهای مالی را طبق مقررات قانونی،
استانداردهای حسابداری و گزارشدهی مالی و آئین نامه‌ها و دستورالعملهای اجرایی که
توسط سازمان ابلاغ میشود، تهیه کند.
ماده ۴۳ – ناشر، شرکت تأمین سرمایه، حسابرس و ارزش یابان و مشاوران حقوقی ناشر،
مسؤول جبران خسارات وارده به سرمایه گذارانی هستند که در اثر قصور، تقصیر، تخلف و
یا به دلیل ارائه اطلاعات ناقص و خلاف واقع در عرضه اولیه که ناشی از فعل یا ترک
فعل آنها باشد، متضرر گردیده‌اند.
تبصره ۱ – خسارت دیدگان موضوع این ماده میتوانند حد اکثر ظرف مدت یکسال پس از
تاریخ کشف تخلف به هیأت مدیره بورس یا هیأت داوری شکایت کنند، مشروط بر اینکه بیش
از سه سال از عرضه عمومی توسط ناشر نگذشته باشد.
تبصره ۲ – فقط اشخاصی که اوراق بهادار ناشر موضوع این ماده را قبل از کشف و اعلام
تخلف خریده باشند، مجاز به ادعای خسارت میباشند.
ماده ۴۴ – سازمان میتواند در صورت آگاهی از ارائه اطلاعات خلاف واقع، ناقص یا
گمراه کننده از طرف ناشر در بیانیه ثبت یا اعلامیه پذیره نویسی، عرضه عمومی اوراق
بهادار را در هر مرحله‌ای که باشد، متوقف کند.
ماده ۴۵ – هر ناشری که مجوز انتشار اوراق بهادار خود را از سازمان دریافت کرده
است، مکلف است حد اقل موارد زیر را طبق دستورالعمل اجرایی که توسط سازمان تعیین
خواهد شد، به سازمان ارائه نماید:
۱ – صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده.
۲ – صورتهای مالی میاندوره‌ای شامل صورتهای مالی شش ماهه حسابرسی شده و صورتهای
مالی سه ماهه.
۳ – گزارش هیأت مدیره به مجامع و اظهارنظر حسابرس.
۴ – اطلاعاتی که اثر با اهمیتی بر قیمت اوراق بهادار و تصمیم سرمایه گذاران دارد.
