کاربرد EPS ‌در بورس چیست؟

Eps چیست؟ به زبان ساده + فیلم + کاربرد آن در بورس

Eps یکی از مواردی است که به صورت مستیقیم و غیر مستقیم بر روی قیمت سهام شرکت های مختلف تاثیر میگذاردشما معامه گران عزیز در بورس این کلمه را زیاد میشنوید برای همین با مفهوم و کاربرد های آن باید به درستی آشنا باشید

این کلمه مخفف عبارت Earnings Per Share که به معنی درآمد هر سهم است مثلا شرکتی در پایان سال توانسته 500 میلیون تومان سود کسب کند این مقدار تقسیم بر تعداد سهام شرکت میشود و سود به ازای هر سهم به دست میآید

Eps محقق شده : این eps سودی است که یک شرکت توانسته بعد از گذشت یکسال مالی بدست بیاورد. حسابداران و مدیران شرکت بعد از پایان سال مالی شرکت عملکرد واقعی شرکت را بررسی می کنند، بعد از محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام می کنند پس ما درصفحه ی سهام eps محقق شده را داریم که اهمیت چندانی برای محاسبه ی ارزش ذاتی و آینده سهم نداردالبته طبق الزامات جدید سازمان بورس قرار است شرکت های مختلف مثل قبل eps پیش بینی شده ی خود را به صفحه ی سهام خود اضافه کنند که میتواند کمک بیشتری به ما به رسیدن به ارزش واقعی سهم در سال پیش رو کند اما ما باید توانایی این را پیدا کنیم که بتوانیم خودمان eps دقیقی از شرکت بتوانیم به دست بیاوریم .

مورد مهمی کاربردی که مورد توجه قرار نمی‌گیرد، سرمایه‌ای است که برای تولید سود مورد نیاز است. دو شرکت می‌توانند EPS مشابهی داشته باشند، اما یکی از آن‌ها ممکن است با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد. این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت «بهتر» است. پس توجه به این نکته بدون یادگیری محاسبه ی eps شرکت میتواند کمک بزرگی به ما در جهت مقایسه ی برتری شرکت ها نسبت به هم کند.

eps چیست + 0 تا 100 بررسی انواع eps

اگر از فعالان حرفه‌ای بازار بورس باشید، بدون شک با مفهوم eps آشنایی خواهید داشت. در واقع می‌توان گفت eps یکی از اصلی‌ترین مفاهیمی است که بر قیمت سهام شرکت‌ها در بازار بورس تاثیر می‌گذارد. از آنجا که هدف سرمایه‌گذاران از ورود به بورس کسب سود می‌باشد، بنابراین eps می‌تواند به ما کمک کند تا بدانیم در هر سهم خریداری شده از یک شرکت، چه مقدار سود موجود خواهد بود. با توجه به اهمیت و کاربرد بالای مفهوم eps در معاملات، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا با eps و انواع آن به طور کامل آشنا شوید.

منظور از eps چیست؟

eps مخفف عبارت «Earn Per Share» بوده که به معنای سود (زیان) خالص هر سهم می‌باشد. در یک تعریف کلی، اگر درآمد کل شرکت (سود پس از کسر مالیات) در پایان سال مالی را بر تعداد سهام شرکت تقسیم نمایید، eps شرکت را محاسبه نموده‌ایم.

با توجه به فرمول محاسبه eps در می‌یابیم که، هر چه درآمد یک شرکت بیشتر باشد، eps آن نیز قاعدتا عدد بالاتری بوده و در نتیجه سودسازی شرکت مورد بررسی نیز بیشتر است. از این رو، این شرکت می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاران باشد. لازم به ذکر است که برای داشتن یک سرمایه‌گذاری موفق، در کنار مفهوم eps، می‌بایست به عوامل دیگری نیز توجه داشته باشید.

کاربرد eps در بورس

همانطور که گفته شد، با استفاده از eps می‌توانیم وضعیت مالی فعلی شرکت را محاسبه نماییم. علاوه بر این، eps امکان بررسی عملکرد گذشته شرکت را نیز به ما می‌دهد. در واقع، با بررسی eps شرکت‌ها در سال‌های مختلف می‌توانیم به عملکرد هر یک از آنها پی ببریم.

به این صورت که شرکتی که در طی چندین سال، سود هر سهم آن روند افزایشی داشته باشد، گزینه مناسب‌تر و جذاب‌تری برای سرمای‌گذاری خواهد بود. چرا که در این حالت سرمایه‌گذاران سودآوری شرکت را بیشتر از ارزش سهام تشحیص داده و از این رو مایل به سرمایه‌گذاری در آن شرکت هستند. در مقابل، شرکت‌هایی که eps آنها روند منظمی ندارد، به طور معمول سرمایه‌گذاران کمتری را به خود جذب خواهند کرد.

فرمول محاسبه eps

eps یا سود هر سهم از تقسیم سود خالص بر تعداد کل سهام موجود شرکت، به دست می‌آید. سود خالص را می‌توان از صورت‌های مالی شرکت (میان دوره یا پایان دوره) بدست آورد. طبق فرمول با تقسیم این عدد بر تعداد کل برگه‌های سهام شرکت، سود خالص هر برگه سهم یا eps آن بدست می‌آید.

eps= سود هر سهم= سود خالص شرکت در پایان سال مالی / تعداد کل سهام شرکت

توصیه می‌شود برای محاسبه eps، از میانگین وزنی تعداد سهام در جریان دوره مربوطه استفاده کنید. چرا که کاربرد EPS ‌در بورس چیست؟ احتمال دارد تعداد سهام شرکت با گذشت زمان تغییر کرده باشد و با این کار می‌توان به عدد دقیق‌تری برای eps دست یافت.

چگونه eps یک نماد را مشاهده کنیم؟

سرمایه‌گذارانی که تمایل به محاسبه مستقیم eps را ندارند، می‌توانند به راحتی و با استفاده از دو روش، از eps شرکت‌ها اطلاع پیدا کنند. روش اول مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس و روش دوم سایت کدال می‌باشد.

در روش اول پس از ورود به سایت tsetmc.com، نام نماد مورد نظر خود را جستجو کرده تا صفحه مربوط به نماد برای شما به نمایش در آید. حال می‌توانید مشابه تصویر زیر، عدد eps نماد مورد نظر را مشاهده نمایید.

در روش دوم به سایت codal.ir مراجعه نموده و در انتهای صورت سود و زیان، eps نماد مورد نظر را با عنوان «سود (زیان) خالص هر سهم_ ریال» مشاهده کنید.

انواع eps در بورس

به طور کلی، انواع eps در بورس را می‌توان به دو دسته «پیش بینی شده» و «محقق شده» تقسیم بندی نمود. در ادامه هر یک از این دو نوع را به تفکیک بررسی خوهیم کرد.

eps پیش بینی شده

در ابتدای هر سال مالی، شرکت‌ها موظف هستند تا با استفاده از ارقام برآورده شده، درآمد هر سهم را پیش بینی نمایند. در واقع انتظار آنها این است که شرکت در پایان سال مالی به عدد اعلام دست خواهد یافت. این مقدار در اصطلاح تحت عنوان «eps پیش بینی شده» شناخته می‌شود.

همانطور که از نام آن نیز پیداست، این eps صرفا یک پیش بینی بوده و در حال حاضر عملا محقق نشده است. این رقم طبق نظر کارشناسان واحد مالی و با توجه به عملکرد گذشته شرکت پیش بینی شده و هدف از آن، ارائه تصویری از عملکرد مالی شرکت برای سال مالی پیش روست.

با توجه به اینکه سازمان بورس نسبت به تحقق این عدد حساسیت زیادی دارد، از این رو کارشناسان شرکت‌ها با احتیاط خاصی آن را محاسبه و اعلام می‌کنند. در نتیجه به طور معمول eps پیش بینی شده در عمل نیز محقق می‌گردد.

باید توجه داشته باشید که رقمی که در سایت tsetmc تحت عنوان eps مشاهده می‌کنید نیز eps پیش بینی شده می‌باشد. از این رو هیچ گونه ضمانتی وجود ندارد که شرکت در پایان سال مالی حتما می‌بایست به این عدد دست یابد.

eps محقق شده

eps محقق شده سود خالصی است که شرکت در سال مالی گذشته موفق به کسب آن شده است. در واقع با پایان سال مالی، کارشناسان با محاسبه درآمدها و هزینه‌های شرکت، عملکرد واقعی شرکت را بررسی نموده و مقدار eps تحقق یافته شرکت در پایان سال را محاسبه می‌کنند.

پس از محاسبه eps محقق شده، چنانچه این عدد از eps پیش بینی شده برای شرکت بیشتر باشد، می‌توان ارائه یک طرح توسعه‌ای جدید در شرکت را علت این امر دانست. و چنانچه eps محقق شده کمتر از eps پیش بینی شده باشد، می‌توان وقوع رکود اقتصادی را به عنوان عامل این مهم در نظر گرفت.

eps بالا خوب است یا پایین؟

همانطور که گفته شده eps بالا نشان دهنده سودآوری بیشتر شرکت می‌باشد، اما باید توجه داشت که این امر لزوما به معنای ارزشمندی سهام یک شرکت نمی‌باشد. برای درک بهتر، موضوع را با یک مثال برایتان توضیح خواهیم داد.

تصور کنید دو شرکت X و Y به سودی برابر با یکدیگر دست یافته‌اند. این امر در حالی است که سرمایه شرکت X چندین برابر شرکت Y می‌باشد. در این مثال با ثابت در نظر گرفتن سایر پارامترها در می‌یابیم که عملکرد و کارایی شرکت Y در آن دوره بهتر بوده است.

از این رو می‌توان گفت که برای مقایسه eps شرکت‌های بورسی لازم است تا تمامی پارامترهای شرکت از جمله مقدار سرمایه شرکت، نوع فعالیت و نوع صنعت و. را مد نظر قرار داد. در نظر داشته باشید که eps تنها یکی از چندین پارامتر اولیه جهت تحلیل شرکت‌ها بوده و رسیدن به یک گزینه مناسب جهت سرمایه‌گذاری، نیازمند بررسی مولفه‌های دیگری نیز می‌باشد.

eps پس از افزایش سرمایه

به طور معمول شرکت‌ها پس از افزایش سرمایه، با کاهش eps مواجه می‌شوند. دلیل این امر را می‌توان افزایش تعداد سهم شرکت در نتیجه افزایش سرمایه دانست که در مجموع منجر به کاهش سود تخصیص یافته به هر برگه سهم می‌گردد.

باید توجه داشت که این کاهش با افزایش سودآوری شرکت قابل جبران خواهد بود. در واقع شرکتی که جهت توسعه فعالیت‌های خود دست به افزایش سرمایه می‌دهد و برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای پیشرفت وضعیت سودآوری شرکت در آینده دارد، قطعا به زودی می‌تواند این کاهش را جبران نموده و مجدد به eps مناسب برسد. بنابراین توصیه می‌شود صرفا به عدد eps شرکت در بازه زمانی فعلی توجه ننموده و یک دوره زمانی را مد نظر قرار دهید.

مقالات پیشنهادی

مفهوم eps در یک بند

در این مقاله آموختیم که eps به معنای سود هر سهم شرکت می‌باشد که از طریق تقسیم نمودن سود خالص شرکت در پایان سال مالی به تعداد سهام آن، به دست می‌آید. این نسبت یکی از پرکاربردترین فاکتورها برای تشخیص ارزشمندی سهام یک شرکت می‌باشد. به طور معمول داشتن eps مثبت می‌تواند یک نشانه خوب برای آن شرکت باشد. البته باید توجه داشته باشید که برای دسترسی به نتایج بهتر، لازم است تا سایر پارامترهای شرکت‌ها را نیز مد نظر قرار دهید. به عبارتی چنانچه دو شرکت با eps یکسان و سرمایه متفاوت وجود داشته باشند، شرکتی که با سرمایه کمتر نتوانسته است آن میزان سودسازی را داشته باشد، قطعا گزینه بهتری برای سرمایه‌ گذاری خواهد بود. بنابراین فراموش نکنید که eps به تنهایی نمی‌تواند معیار مناسبی برای ورود به یک سهم باشد و می‌بایست سایر پارامترها را نیز در کنار آن بررسی نمایید.

eps مخفف عبارت «Earn Per Share» بوده که به معنای سود (زیان) خالص هر سهم می‌باشد. در یک تعریف کلی، اگر درآمد کل شرکت (سود پس از کسر مالیات) در پایان سال مالی را بر تعداد سهام شرکت تقسیم نمایید، eps شرکت را محاسبه نموده‌ایم.

eps یا سود هر سهم از تقسیم سود خالص بر تعداد کل سهام موجود شرکت، به دست می‌آید. سود خالص را می‌توان از صورت‌های مالی شرکت (میان دوره یا پایان دوره) بدست آورد. طبق فرمول با تقسیم این عدد بر تعداد کل برگه‌های سهام شرکت، سود خالص هر برگه سهم یا eps آن بدست می‌آید.

1. eps پیش بینی شده: در ابتدای هر سال مالی، شرکت‌ها موظف هستند تا با استفاده از ارقام برآورده شده، درآمد هر سهم را پیش بینی نمایند. در واقع انتظار آنها این است که شرکت در پایان سال مالی به عدد اعلام دست خواهد یافت. این مقدار در اصطلاح تحت عنوان «eps پیش بینی شده» شناخته می‌شود. 2. eps محقق شده: eps محقق شده سود خالصی است که شرکت در سال مالی گذشته موفق به کسب آن شده است. در واقع با پایان سال مالی، کارشناسان با محاسبه درآمدها و هزینه‌های شرکت، عملکرد واقعی شرکت را بررسی نموده و مقدار eps تحقق یافته شرکت در پایان سال را محاسبه می‌کنند.

EPS چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های قبلی مجله فرادرس، مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست — آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» ارائه کردیم و در آن‌ها، با بازار بورس، فرابورس و بازار پایه و موضوعاتی مانند تابلوخوانی، نوسان‌گیری و تحلیل فاندامنتال در بورس آشنا شدیم. در این آموزش، می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که EPS چیست و چه تأثیری در معاملات سهام دارد.

فیلم آموزش رایگان سیگنال بورس EPS

فیلم آموزش رایگان EPS، در کادر بالا، به سوالات شما درباره EPS، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

EPS چیست ؟

«سود هر سهم» (Earnings Per Share) که به اختصار EPS گفته می‌شود، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیق‌شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.

رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزش‌گذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم می‌تواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی‌ بااهمیت‌ و بسیار غیرمعمول‌ است‌ که‌ منشأ آن‌ رویدادهایی‌ خارج‌ از فعالیت‌های‌ عادی‌ شرکت‌ است.

فرمول محاسبه EPS چیست ؟

اما فرمول محاسبه EPS چیست ؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود به دست می‌آید. در مواردی می‌توان در صورت و مخرج کسر تغییراتی انجام داد که می‌تواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر اهمیت بیشتری دارد.

فرمول محاسبه EPS به صورت زیر است:

برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده می‌شود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیق‌تر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.

سود سالانه به ازای هر سهم

EPS رقیق ‌شده سالانه برای اپل، آمازون، فیس‌بوک‌، نتفلیکس، گوگل، تسلا، فورد، مایکروسافت و بنک آو امریکا در شکل زیر نشان داده شده است.

سود سهام یا تجزیه سهام باید در محاسبه میانگین وزنی سهام منتشر شده انعکاس پیدا کند. برخی منابع با استفاده از تعداد سهام منتشره در پایان دوره، محاسبه را ساده می‌کنند.

برای مثال، محاسبه EPS برای سه شرکت در پایان سال مالی ۲۰۱۷ به شرح زیر است:

شرکت	درآمد خالص (میلیارد دلار)	سود سهام ممتاز (میلیارد دلار)	سهام عادی وزن‌دار	EPS پایه
فورد	۷٫۶	۰	۳٫۹۸	۷٫۶/۳٫۹۸=۱٫۹۱
بنک آو امریکا	۱۸٫۲۳	۱٫۶۱	۱۰٫۲	۱۸٫۲۳-۱٫۶۱/۱۰٫۲=۱٫۶۳
انویدیا	۳٫۰۵	۰	۰٫۵۹۹	۳٫۰۵/۰٫۵۹۹=۵٫۰۹

مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست ؟

اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفه‌های اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده می‌شود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایه‌گذار می‌تواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخص‌هایی است که می‌توان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.

مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایه‌گذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایه‌گذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه می‌کنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معامله‌گران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.

EPS پایه و EPS رقیق شده

فرمول مورد استفاده در جدول فوق، EPS پایه هر یک از این شرکت‌های منتخب را محاسبه می‌کند. EPS پایه رقیق شدن سهام را که ممکن است توسط شرکت صادر شود لحاظ نمی‌کند. هنگامی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل مواردی از قبیل اختیار معامله سهام، ضمانتنامه‌ها و واحدهای سهام غیر قابل معامله (RSU) باشد، این سرمایه‌گذاری‌ها – در صورت اعمال شدن – می‌توانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند.

برای نشان دادن بهتر اثرات اوراق بهادار اضافی بر درآمد هر سهم، شرکت‌ها EPS رقیق شده را نیز گزارش می‌دهند که در آن، فرض می‌شود تمام سهام منتشره عرضه شده‌اند.

به عنوان مثال، فرض کنید تعداد کل سهام قابل انتشار و عرضه شرکت انویدیا در سال مالی منتهی به سال 2017، تعداد 33 میلیون بوده است. اگر این تعداد به کل سهام ممتاز آن اضافه شود، میانگین وزنی متوسط ​​رقیق شده آن 599 میلیون + 33 میلیون = 632 میلیون سهم خواهد بود. بنابراین، EPS رقیق شده شرکت ۶۳۲ / ۳٫۰۵ = 4٫82 دلار خواهد بود.

EPS و اقلام غیرمترقبه

سود هر سهم را ممکن است چه عمدی و چه ناخواسته با چند عامل تحریف شود. تحلیلگران برای جلوگیری از متداول‌ترین روش‌هایی که ممکن است در EPS تحریف ایجاد کند، از تغییرات مختلفی در فرمول EPS استفاده می‌کند.

شرکتی را در نظر بگیرید که دارای دو کارخانه است که صفحه نمایش تلفن‌های همراه را تولید می‌کند. زمینی که یکی از کارخانه‌ها در آن قرار دارد بسیار ارزشمند است، زیرا تحولات جدیدی در چند سال گذشته در اطراف آن رخ داده است. تیم مدیریت شرکت تصمیم به فروش کارخانه و ساخت یک کارخانه دیگر در زمین‌هایی با ارزش کمتر گرفته است. این معامله سود بادآورده‌ای را برای شرکت حاصل می‌کند.

با اینکه این فروش زمین سود واقعی برای شرکت و سهامداران آن آورده است، جزو «اقلام غیرمترقبه» محسوب می‌شود، زیرا هیچ کس بر این باور نیست که شرکت بتواند آن معامله را در آینده تکرار کند. سهامداران ممکن است در صورت اضافه شدن این سود بادآورده به فرمول EPS، گمراه شوند. بنابراین، فرمول از این موارد مستثنا هستند.

اگر یک شرکت ضرر غیرمعمول داشته باشد- مثلاً شاید یک کارخانه دچار آتش‌سوزی شود – که می‌تواند به طور موقت EPS را کاهش دهد و به همین دلیل حذف شود، می‌توان دلیل مشابهی را مطرح کرد و آن را از آوردن در فرمول EPS معاف کرد.

فرمول محاسبه EPS به استثنای اقلام غیرمترقبه به شکل زیر است:

EPS و عملیات مستمر

یک شرکت سال مالی‌اش را با 500 فروشگاه آغاز کرده و ای پی اس 5 دلار داشته است. با این حال، فرض کنید که این شرکت در این مدت 100 فروشگاه را بسته و سال را با 400 فروشگاه به پایان رسانده است. یک تحلیلگر می‌خواهد بداند EPS فقط برای 400 فروشگاهی که شرکت قصد دارد تا برای دوره بعدی با آن‌ها کار را ادامه دهد، چقدر بوده است.

در این مثال، این مورد می‌تواند EPS را افزایش دهد، زیرا 100 فروشگاه بسته احتمالاً با ضرر کار می‌کرده‌اند. با ارزیابی EPS از عملیات مستمر (Continuing Operations)، تحلیلگر قادر به مقایسه عملکرد قبلی با عملکرد فعلی است.

محاسبه EPS با در نظر گرفتن عملیات مستمر بدین شرح است:

EPS و سرمایه

جنبه مهم EPS که اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد، سرمایه‌ای است که برای تولید سود (درآمد خالص) مورد نیاز است. دو شرکت می‌توانند EPS مشابهی داشته باشند، اما یکی از آن‌ها با ممکن است با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد. این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت «بهتر» است. معیاری که می‌تواند برای شناسایی شرکت‌های کارآمدتر مفید باشد، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) است.

انواع EPS

براساس مبدأ داده‌ها، سه نوع EPS وجود دارد:

• EPS دنباله‌دار یا تحقق یافته (Trailing EPS): در این نوع EPS که بر اساس بر اساس عدد سال قبل است، از چهار سه‌ ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیش‌بینی استفاده می‌شود. نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنباله‌دار محاسبه می‌شود، زیرا نشان دهنده آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که ممکن است رخ دهد.
• EPS جاری (Current EPS): به طور معمول، چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل می‌شود که برخی از آن‌ها ممکن است سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند. در نتیجه، برخی از داده‌ها بر اساس ارقام واقعی و برخی بر اساس پیش‌بینی است.
• EPS پیش‌بینی شده (Forward EPS): این نوع EPS مبتنی بر اعداد و داده‌های آینده بوده و برای مدت زمانی (مثلاً چهار سه‌ ماهه) در آینده پیش‌بینی می‌شود. مقدار این EPS توسط تحلیلگران یا خود شرکت انجام می‌شود. این EPS بر اساس برآوردها است و سرمایه‌گذاران اغلب به EPS پیش‌بینی شده به این دلیل علاقه‌مند هستند که می‌توانند سرمایه‌گذاری را بر اساس برآورد درآمد آینده شرکت پیش‌بینی کنند.

تفاوت DPS و EPS چیست ؟

سود تقسیم شده به ازای هر سهم (Dividends Per Share) یا DPS، بخشی از سود شرکت است که به هر سهامدار پرداخت می‌شود. افزایش DPS یک راه عالی برای یک شرکت است تا عملکرد قدرتمندی را به سهامداران خود نشان دهد. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌هایی که سود دارند، بر افزودن DPS تمرکز می‌کنند.

در واقع، می‌توان گفت که EPS برابر با DPS منهای مجموع اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و سود انباشته است.

چگونه EPS یک نماد را ببینیم؟

برای مشاهده EPS یک نماد، کافی اس به سامانه کدال (+) مراجعه کرده و نماد مورد نظر را جستجو کنید. پس از آن باید صورت سود و زیان شرکت را که در آنجا بارگذاری شده است، دریافت و مشاهده کنید که EPS نیز در آن موجود است.

جمع‌بندی

در این مطلب، سعی کردیم تا به این سؤال پاسخ دهیم که EPS چیست و چگونه محاسبه می‌شود. همچنین انواع آن را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌های خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسش‌هایی که فکر می‌کنید هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند کاربرد EPS ‌در بورس چیست؟ را مطرح کنید، یا اگر سخنی دارید که تصور می‌کنید به غنای این مطلب خواهد افزود، آن را حتماً با سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

Eps چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

اگر شما یک متخصص بورس و بازار سهام هستید، بدون شک مفهوم EPS را می دانید. در واقع می توان گفت که EPS یکی از مفاهیم کلیدی است که بر قیمت سهام شرکت ها در بورس تاثیر می گذارد. از آنجایی که هدف سرمایه گذاران از ورود به بازار سهام کسب سود است، EPS می تواند به ما در تعیین سودی که در هر سهم خریداری شده توسط شرکت کمک کند.

با توجه به اهمیت و کاربرد بالای مفهوم EPS در تراکنش ها، توصیه می کنم برای آشنایی کامل با EPS و انواع آن تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

EPS مخفف چیست و به چه معناست؟

EPS مخفف “Earn Per Share” به معنای سود خالص (زیان) هر سهم است. در تعریف کلی، اگر کل درآمد شرکت (سود پس از کسر مالیات) در پایان سال مالی را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنید، تعداد سهام شرکت محاسبه می شود.

با توجه به فرمول محاسبه EPS می بینیم که هر چه سود یک شرکت بیشتر باشد، EPS بیشتر و سودآوری شرکت مورد بررسی بیشتر قرار می گیرد. بنابراین این تجارت می تواند انتخاب خوبی برای سرمایه گذاران فعال در بورس باشد. باید در نظر داشته باشید که برای کسب درآمد خوب، علاوه بر مفهوم EPS باید عوامل دیگری را نیز در نظر بگیرید.

پیشنهاد میشود دو مقاله زیر را مطالعه فرمایید:

کاربرد EPS در بازار بورس چیست؟

همانطور که گفته شد می توانیم وضعیت مالی فعلی شرکت را با استفاده از EPS محاسبه کنیم. علاوه بر این، EPS به ما اجازه می دهد تا عملکرد گذشته شرکت را بررسی کنیم. در واقع با نگاهی به سود شرکت‌ها در طول سال ها، می توان میزان اثربخشی هر کدام را مشخص کرد.

به این ترتیب شرکتی که طی چند سال سود هر سهم را افزایش داده است، به گزینه سرمایه گذاری مطلوب و جذاب تری تبدیل می شود، زیرا در این صورت سرمایه گذاران سودآوری شرکت را بیشتر از ارزش سهام می شناسند. در نتیجه حاضر به سرمایه گذاری در آن شرکت می شوند.

برعکس، شرکت های ناپایدار سرمایه گذاران کمتری را جذب خواهند کرد.

فرمول محاسبه EPS

EPS یا درآمد هر سهم از تقسیم سود خالص بر تعداد کل سهام بدست می آید. درآمد حاصل را می توان در حساب های مالی شرکت (میان دوره یا در پایان دوره) بدست آورد. طبق فرمول با تقسیم این عدد بر تعداد کل سهام شرکت، سود خالص هر سهم یا EPS به دست می آید.

توصیه می شود از میانگین وزنی سهام در زمان مناسب برای محاسبه EPS استفاده شود. این به این دلیل است که ممکن است تعداد سهام شرکت ها هر از چند گاهی تغییر کند و ارقام EPS دقیق تری به دست آید. برای مشاهده EPS سهام این مطلب را با تمرکز بالاتری مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی در این رابطه به دست آورید.

چگونه EPS سهام را مشاهده کنیم؟

سرمایه‌گذارانی که نمی‌خواهند مستقیماً EPS را محاسبه کنند، می‌توانند به راحتی با استفاده از دو روش به EPS شرکت‌ها پی ببرند. روش اول مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری و روش دوم مراجعه به سایت کدال می باشد.

در روش اول پس از ورود به سایت tsetmc.com به دنبال نام نمادی باشید که می خواهید صفحه مرتبط با نماد روی آن ظاهر شود. اکنون می توانید عدد EPS نماد مورد نیاز را مشابه تصویر زیر مشاهده کنید.

دوم به سایت codal.ir مراجعه کنید و در انتهای صورت سود و زیان EPS های شاخص مورد نظر را با عنوان «سود (زیان) خالص هر سهم – ریال» مشاهده کنید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد انواع EPS در بورس بدست آورید.

انواع EPS در بورس

به طور کلی انواع EPS در مبادله را می توان به دو دسته «پیش بینی شده » و «تحقق یافته» تقسیم کرد. در زیر به بررسی هر یک از این دو نوع به طور جداگانه خواهیم پرداخت.

EPS پیش بینی شده

در ابتدای هر سال مالی، شرکت ها باید از ارقام سود برای پیش بینی سود هر سهم استفاده کنند. در واقع، آنها انتظار دارند که شرکت در پایان سال مالی به عدد اعلام برسد. این مقدار به عنوان “EPS پیش بینی شده” شناخته می شود.

همانطور که از نام آن پیداست، این EPS فقط پیش نمایش می باشد و در حال حاضر به واقعیت نپیوسته است. پیش بینی می شود این رقم بر اساس نتایج صورت های مالی شرکت و عملکرد قبلی، با هدف ارائه تصویری از نتایج مالی شرکت برای سال مالی آینده باشد.

با توجه به حساسیت سازمان های بورس نسبت به تحقق این مبلغ، کارشناسان بازرگانی با احتیاط خاصی محاسبه و تبلیغ می کنند. در نتیجه EPS های پیش بینی شده معمولا در عمل پیاده سازی می شوند.

لازم به ذکر است که عددی که در سایت tsetmc به صورت EPS مشاهده می شود نیز EPS در نظر گرفته شده است. بنابراین تضمینی برای دستیابی شرکت به این رقم تا پایان سال مالی وجود ندارد.

EPS تحقیق یافته

EPS واقعی سود خالصی است که شرکت در سال مالی گذشته به دست آورده است. در واقع کارشناسان در پایان سال مالی با محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت و با محاسبه میزان eps های تحقیق یافته شرکت در پایان سال، عملکرد واقعی شرکت را محاسبه می کنند.

پس از محاسبه EPS های محقق شده، اگر این عدد بیشتر از EPS مورد انتظار شرکت باشد، نشان دهنده یک برنامه رشد جدید برای شرکت در نظر گرفته می شود. اگر EPS واقعی کمتر از EPS تحقیق یافته باشد، وقوع رکود اقتصادی را می‌توان عاملی منجر به آن دانست.

EPS بالا خوب است یا پایین؟

همانطور که در بالا ذکر شد، EPS بالا نشان دهنده سود بیشتر شرکت است، اما باید توجه داشت که این لزوما به معنای ارزش سهام شرکت نیست. برای درک بهتر موضوع را با مثال توضیح می دهیم.

شرکت های X و Y را تصور کنید که سود مساوی دارند. بنابراین اگرچه سرمایه شرکت X اغلب چندین برابر بیشتر از شرکت Y بوده. در این مثال، با بررسی سایر دستورالعمل ها، متوجه می شویم که شرکت Y در آن دوره عملکرد بهتری داشته است.

بنابراین برای مقایسه EPS شرکت های بورسی باید تمامی پارامترهای شرکت اعم از ارزش سرمایه شرکت، نوع فعالیت و نوع صنعت و … را در نظر گرفت. به خاطر داشته باشید که EPS تنها یکی از بسیاری از پارامترهای اساسی برای تجزیه و تحلیل شرکت ها است و سایر عوامل نیز باید در نظر گرفته شوند تا به گزینه سرمایه گذاری مناسب برسیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد EPS بعد از افزایش سرمایه به شما بدهیم.

EPS بعد از افزایش سرمایه چیست؟

به طور معمول، شرکت ها پس از افزایش سرمایه، افت EPS را تجربه می کنند. دلیل این امر افزایش تعداد سهام شرکت در نتیجه افزایش سرمایه است که منجر به کاهش کلی سود قابل انتساب به سهم خواهد شد.

لازم به ذکر است که این کاهش با افزایش سودآوری شرکت قابل جبران است. در واقع، شرکتی که برای بهبود عملکرد خود سرمایه جذب می کند و برنامه هایی از کاربرد EPS ‌در بورس چیست؟ قبل برای بهبود سودآوری شرکت در آینده طراحی کرده است، مطمئناً به زودی می تواند این کاهش را جبران کند و EPS مناسب را دوباره به دست آورد. بنابراین توصیه می کنیم در دوره جاری فقط به EPS های شرکت توجه کنید و دوره را ارزیابی کنید.

نحوه انتخاب بهترین EPS

اگر می خواهید بهترین EPS را برای خود انتخاب کنید لازم است به سه نکته زیر حتما توجه کنید.

مقادیر گذشته EPS

ما مقادیر EPS را بر اساس سال بررسی می کنیم و آنها را با هم مقایسه می کنیم. اگر این میزان هر سال نسبت به سال قبل افزایش یابد، نشان دهنده رشد خوبی برای شرکت بوده و نشانه خوبی است. اگر این میزان نسبت به سال های گذشته کاهش پیدا کند، این نشانه خوبی نیست. اما لازم نیست در همین جا متوقف شوید.

دلایل این کاهش را بررسی می کنیم. چون ممکنه دلیلی داشته باشد با کاهش تعداد EPS ها در گذشته اخیر، شرکت علت خود را نشان می دهد. دلایل شرکت بستگی به ما دارد و اینکه آیا آن را می‌پذیریم یا نه و در آن شرکت سرمایه گذاری می کنیم.

مقایسه با دیگر شرکت های موجود در صنعت بورس

این یک روش بسیار مفید برای مقایسه نسبت EPS یک شرکت با شرکت های دیگر در همان گروه است. ما حتی می توانیم این کار را برای سایر نسبت های مالی انجام دهیم. این امر به این دلیل است که شرکت‌های فعال در این صنعت با عوامل کلان اقتصادی مانند سیاسی، جمعیت شناختی و … مانند آن مواجه هستند. به عنوان مثال اگر EPS شرکتی 2000 باشد و EPS شرکت های این گروه صنعتی 1500 تومان باشد، می توان گفت که شرکت ما در این معیار نتیجه خوبی گرفته است.

EPS در بورس چیست؟ انواع آن + فرمول

EPS به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم بورس در تجزیه و تحلیل شرکت‌های بورسی کاربرد دارد. صورت‌های مالی شرکت‌ها شامل سطری به اسم “سود خالص” در انتهای دوره مالی موردنظر است. با تقسیم این عدد بر تعداد کل برگه‌های سهام شرکت EPS محاسبه می‌شود. در واقع EPS به معنی سود هر برگه سهام و شامل دو نوع پیش‌بینی شده (Forward) و محقق شده (Trailing) است. تحلیلگران بنیادی از چندین پارامتر مثل سود محقق شده و سود پیش‌بینی شده برای ارزیابی ارزش سهام شرکت استفاده می‌کنند. در این آموزش بورس به بررسی مفهوم EPS، فرمول محاسبه به روش TTM و نحوه اطلاع از سود شرکت‌های بورسی با استفاده از سایت کدال و Fipiran می‌پردازیم.

منظور از EPS در بورس چیست؟

EPS مخفف عبارت انگلیسی Earnings Per Share به معنی سود هر برگه سهام است. یکی از کاربردهای اصلی آن در محاسبه نسبت P/E در بورس است. در مقاله قبلی گفتیم که P/E از تقسیم Price (قیمت) به EPS (سود هر برگه سهم) بدست می‌آید. همچنین با بررسی سود شرکت در دوره‌های مالی گذشته براحتی می‌توانید عملکرد شرکت را ارزیابی کنید. برای مثال شرکتی که در 10 سال گذشته یک روند صعودی در سودسازی خود داشته از اعتبار بالایی برخوردار است.

فرمول نحوه محاسبه

هر شرکت بورسی موظف به ارائه صورت‌های مالی در پایان سال مالی خود است. تمامی هزینه و درآمد شرکت (چه سود و چه زیان) در صورت مالی درج می‌شود. با بررسی صورت‌های مالی شرکت، سطری به اسم “سود خالص” را مشاهده خواهید کرد. با تقسیم این عدد به تعداد کل برگه‌های سهام شرکت، مقدار سود هر برگه سهم یا همان EPS محاسبه می‌شود. دقت بفرمایید که سهامداران نیاز به محاسبه خاصی ندارد. در واقع مقدار EPS به عنوان یک سطر جداگانه در صورت‌های مالی شرکت محاسبه و درج می‌شود.

انواع EPS در بورس

با توجه به نوع “سود خالص شرکت” 2 نوع EPS داریم:

1. فوروارد یا پیش‌بینی شده (Forward)
2. محقق شده (Trailing)

نحوه محاسبه EPS پیش‌بینی شده و محقق شده با یکدیگر متفاوت است. در سایت TSETMC مقدار EPS از نوع محقق شده و بر اساس روش TTM محاسبه و درج می‌شود. در ادامه فرمول و نحوه محاسبه به روش TTM بصورت کامل آموزش داده می‌شود.

EPS پیش‌بینی شده (Forward)

EPS پیش‌بینی شده (فوروارد) بر اساس سود پیش‌بینی شده شرکت محاسبه می‌شود. شرکت‌های در ابتدای سال مالی خود اقدام به پیش‌بینی سود در انتهای سال مالی می‌کند. حال با تقسیم این سودِ پیش‌بینی شده بر تعداد سهم شرکت، مقدار EPS فوروارد محاسبه می‌شود.

EPS محقق شده (Trailing)

EPS محقق شده بر اساس سود محقق شده شرکت در انتهای سال مالی اخیر محاسبه می‌شود. EPS مورد استفاده در سایت TSETMC بر اساس این نوع است که با روش TTM بدست می‌آید.

تا قبل از بهمن 1396، شرکت‌ها اقدام به انتشار EPS پیش‌بینی شده می‌کردند اما در حال حاضر مبنای محاسبه بر اساس سود و زیان 12 ماهه اخیر است. تمامی شرکت‌های بورسی موظف به انتشار صورت‌های مالی 3 ماهه در سایت کدال هستند. در واقع هر شرکت علاوه بر انتشار صورت‌های مالی سالیانه، باید سود و زیان خود را در پایان دوره‌های سه ماهه نیز منتشر کند.

نحوه محاسبه EPS به روش TTM در بورس

با مراجعه به صفحه هر نماد بورسی در سایت TSETMC عبارت “EPS بر مبنای سود و زیان 12 ماهه اخیر (TTM) محاسبه شده است” را مشاهده می‌کنید. عبارت TTM مخفف عبارت انگلیسی Trailing Twelve Months به معنی 12 ماه اخیر است. بنابراین محاسبه به روش TTM همان “EPS بر مبنای سود و زیان 12 ماهه اخیر” است.

همان‌طور که گفتیم سود و زیان شرکت در دوره‌های 3 ماهه منتشر می‌شود. بنابراین معیار 12 ماه اخیر، صورت‌های مالی 3 ماهه منتشر شده در 4 دوره اخیر است. برای مثال مطابق شکل زیر آخرین گزارش 3 ماهه مربوط به “اطلاعات و صورت‌های مالی میاندوره‌ای دوره 3 ماهه منتهی به 1399/03/31” است. بنابراین برای محاسبه EPS باید سود و زیان مربوط به 3 ماهه اول سال 1399 و 9 ماه آخر سال 1398 ملاک قرار گیرد.

نکته: روش TTM معیار مناسبی برای ارزیابی عملکرد شرکت‌های زیان‌ده همراه با چشم‌انداز مثبت نیست! همچنین برای صنعتی مثل خودروسازی که با نوسان شدید در سودسازی همراه است روش TTM کارایی مطلوبی ندارد.

نحوه محاسبه سود از کدال

ابتدا به سایت کدال مراجعه کنید و در قسمت جستجوی اطلاعیه‌ها، نماد بورسی موردنظرتان را وارد کنید. سپس از قسمت “گروه اطلاعیه” گزینه “اطلاعات و صورت مالی سالیانه” و از قسمت “نوع اطلاعیه”، گزینه “اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای” را انتخاب و روی گزینه “جستجو” کلیک کنید.

حال برای اطلاع از سود و زیان هر کدام از دوره‌های مالی روی آن کلیک کنید. در صفحه مربوطه سطری با نام “سود (زیان) خالص هر سهم– ریال” وجود دارد. مقدار این سطر بیانگر مقدار سود یا ضرر شرکت در انتهای این دوره مالی است. با بررسی صورت‌های مالی 3 ماه در 4 دوره اخیر و “جمع کردن سود خالص این 4 دوره” مقدار EPS به روش TTM محاسبه می‌شود.

نحوه محاسبه سود از طریق سایت Fipiran

برای اطلاع از سود و زیان شرکت‌های بورسی کافی است ابتدا وارد سایت fipiran.com شوید و در بالای صفحه، “نماد بورسی” مدنظرتان را جستجو کنید. سپس از منو سمت راست روی گزینه “سود واقعی در یک نگاه” کلیک کنید. همان‌طور که مشاهده می‌کنید تاریخچه سود شرکت از سال 1381 در این صفحه درج شده است.

EPS بالا بهتر است یا پایین؟

به نظر شما اگر دو شرکت EPS مشابه‌ای داشته باشند آیا با این مقایسه می‌توانیم بگویم هر دو شرکت عملکرد یکسانی داشته‌اند؟

فرض کنید شخصی با 100 میلیون تومان سرمایه‌گذاری در 1 سال، 20 میلیون تومان سود کرده است. شخص دیگری با 500 میلیون تومان سرمایه‌گذاری در همان سال، به همان سود 20 میلیونی دست یافته است. کار کدام یک از آنها ارزشمندتر است؟ قطعا شخصی که با سرمایه کمتری به سود 20 میلیونی رسیده است. برای شرکت‌های بورسی نیز داستانی مشابه همین مثال است! در نتیجه برای مقایسه EPS شرکت‌های بورسی باید تمامی پارامترها (میزان سرمایه شرکت، نوع صنعت، نوع فعالیت و…) را مدنظر قرار داد. بنابراین EPS بالاتر لزومی بر ارزنده‌تر بودن یک شرکت نیست!

EPS و افزایش سرمایه

شرکت‌ها عموما پس از افزایش سرمایه در بورس، با کاهش EPS مواجه می‌شوند. چرا که با افزایش تعداد کل برگه‌های سهام شرکت، مقدار سود اختصاص یافته به هر برگه سهم کاهش می‌یابد. البته شرکت‌هایی که با افزایش سرمایه و جذب نقدینگی اقدام به اجرای طرح‌های توسعه و تولیدی می‌کنند احتمالا در آینده با افزایش سودآوری، این کاهش “سود هر برگه سهم” را جبران خواهند کرد. بنابراین پایین بودن EPS یک شرکت بورسی، دلیلی بر عملکرد ضعیف و ارزنده نبودن آن نیست. توجه به دورنمای شرکت می‌تواند در این موارد کارساز باشد.

تذکر: EPS یکی از چندین پارامتر اولیه جهت تحلیل شرکت‌های بورسی است و نباید به تنهایی معیار ارزیابی باشد. مواردی مثل تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند که باید مورد واکاوی قرار گیرد.

تفاوت DPS و EPS

وقتی به صفحه یک شرکت بورسی در سایت TSETMC مراجعه می‌کنید کنار EPS عبارت DPS را نیز مشاهده می‌کنید. مفهوم DPS به معنی “سود نقدی تخصیص داده شده به هر برگه سهام در پایان سال مالی شرکت” است. در واقع شرکت‌ها می‌توانند قسمتی از سود را بین سهامداران شرکت پرداخت کنند و مابقی را ذخیره کنند! در مجمع عمومی عادی سالیانه مقدار DPS تعیین و بعد از مجمع به حساب سهامداران واریز می‌شود. در مقاله بعدی به بررسی کامل DPS پرداختیم.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.