شاخص ها

نمودار مقایسه قیمت و تغییرات متوسط اهرم‌های معاملاتی

شناسایی و تعیین شاخص ها و مؤلفه های توسعه ی سرمایه ی انسانی در مدیریت بحران مطالعه ی موردی: سازمان امور مالیاتی

غالباً سازمان ها در کسب اهداف فردی و یا سازمانی با چالش های متفاوتی مواجه می شاخص ها شوند و در پی آن دچار بحران می گردند. بحران سبب بروز
اختلال در سازمان می شود. مدیریت سازمان برای غلبه بر بحران نیازمند ابزار خاص آن سازمان است. اما در تمامی سازمان ها سرمایه ی انسانی، عامل
مشترکی است که در مواجهه با بحران مدیریت سازمان را یاری می کند. مدیریت سرمایه ی انسانی عامل مهم کسب مزیت رقابتی محسوب می گردد و
توسعه ی سرمایه ی انسانی از جمله سازوکارهای ایجاد مزیت رقابتی در کسب و کار سازمان ها است.
توسعه ی منابع انسانی فرایندی است که در رفع نیازمندی ها و جهت شاخص ها گیری های راهبردی سازمان ها و با به کارگیری تمهیدات لازم، شرایطی را
فراهم می کند تا شایستگی ها و استعدادهای بالقوه ی کارکنان بالفعل گردد و سپس در خدمت تحقق اهداف به کار گرفته شود. در این تحقیق به دنبال
آن هستیم که تعیین کنیم شاخص های توسعه ی سرمایه ی انسانی در مدیریت بحران چه شاخص ها و مؤلفه هایی هستند. با استفاده از نظر خبرگان
سازمانی و دانشگاهی و مطالعه ی ادبیات تحقیق پنج مولفه ی توسعه ی فردی، توسعه ی فرهنگی - اجتماعی، توسعه ی حرفه ای، توسعه ی مدیریتی
و توسعه ی سازمانی و نوزده شاخص توسعه ی سرمایه ی انسانی در مدیریت بحران مشخص گردیدند. مؤلفه ی فردی دارای شاخص های انگیزش،
خلاقیت و حل مسئله است؛ مؤلفه ی توسعه ی فرهنگی - اجتماعی دارای شاخص های کار تیمی، اقناع فکری، روابط عمومی، فرهنگ سازی، روابط
کاری و توزیع اطلاعات است؛ مؤلفه ی توسعه ی حرف های دارای شاخص های آموزش، دانش شغلی و تفویض اختیار است؛ مؤلفه ی توسعه ی مدیریتی
دارای شاخص های نظارت و کنترل، برنامه ریزی و رهبری است؛ مؤلفه ی توسعه ی سازمانی دارای شاخص های مشارکت، ارزش یابی های مستمر،
یادگیری سازمانی و شایسته سالاری است. در نهایت مدل تحقیق 1 مشتمل بر مؤلفه ها و شاخص های توسعه ی سرمایه ی انسانی در مدیریت بحران
مشخص می شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23453915.1399.9.1.9.2

عنوان مقاله [English]

Identifying and determining the indicators and components of human resource development in crisis management

نویسندگان [English]

• saeed azizi 1
• mohammad mahdi rashidi 2
• AKBAR NILIPOUR TABATABAEE 3

1 Iranian national tax administration

2 Faculty member and assistant professor at the Institute for International Energy Studies

3 Assistant Professor, Faculty of Industrial Engineering, Industrial Malek Ashtar, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Often, organizations are facing different challenges in achieving individual or organizational goals; hence, they experience
crisis. Crises cause a disruption in organizations. In this regard, the organizations’ management needs a specific tool to
overcome the crises. In all organizations, human capital is a common asset that helps the management in dealing with the crisis.
Human capital management is an important factor in gaining competitive advantage and human capital development is among
the mechanisms applied to create a competitive advantage in the organizations’ business. In response to the needs and strategic alignments of organizations and using necessary arrangements, human resource development
is a process that provides the conditions to activate the potential competencies and talents of employees to be applied
to realize the organizations’ goals. The present study attempted to identify and determine the indicators and components of
human capital development in crisis management in the Iranian National Tax Administration. Using the opinions of organizational
and academic experts and literature revies, five components of individual development were identified: socio-cultural
development, professional development, management development and organizational development. Also, 19 indicators of human
capital development in crisis management were determined. Individual component has indicators of motivation, creativity
and problem solving. The component of social-cultural development has the following indicators: cardimitism, persuasion,
public relations, culture building, working relationships and information distribution; the component of professional development
has indicators of education, Job knowledge and empowerment. The component of managerial development has indicators
of monitoring, control, planning and leadership; the organizational development component has the indicators of participation,
continuous evaluations, organizational learning, and meritocracy.

تحلیل قیمت بیت کوین؛ شاخص‌ها از احتمال جهش بیت کوین خبر می‌دهند

برخی از شاخص‌های درون‌زنجیره‌ای بیت کوین نشان می‌دهند که شباهت‌هایی میان شرایط بازار پس از اوج تاریخی قبلی و وضعیت کنونی وجود دارد. اگر این فرضیه درست باشد، احتمالاً قیمت بیت کوین به‌زودی افزایش می‌یابد.

به گزارش نیوز بی‌تی‌سی، همان‌طور که یکی از تحلیل‌گران کریپتو کوانت (CryptoQuant) گفته است، به نظر می‌رسد شباهت زیادی میان وضعیت کنونی شاخص‌های درون‌زنجیره‌ای بیت کوین و اوج تاریخی قبلی دیده می‌شود.

۳ معیار اصلی وجود دارد که نشان‌دهنده ارتباط بین اوج تاریخی قبلی و شرایط فعلی بازار است. اولین مورد ذخیره صرافی‌های ارز دیجیتال است که موجودی بیت کوین کیف پول‌های فعال در صرافی‌های متمرکز را نشان می‌دهد. نمودار زیر تغییرات این شاخص در طول سال گذشته را نشان می‌دهد.

نمودار مقایسه قیمت و تغییرات موجودی صرافی‌های ارز دیجیتال

با نگاه به نمودار بالا به نظر می‌رسد که شباهتی بین این دو دوره زمانی وجود دارد. در هر دو مورد کاهش قیمت و کاهش ذخایر صرافی‌ها به چشم می‌خورد.

مورد بعدی نسبت ضرایب یا اهرم‌های معاملاتی است. این شاخص نشان می‌دهد که معامله‌گران به طور متوسط از چه مقدار اهرم در معاملات خود استفاده می‌کنند. گفتنی است که این شاخص حاصل تقسیم حجم قراردادهای باز (Open Interest) به ذخیره صرافی‌های ارز دیجیتال است. منظور از قرارداد‌های باز، آن دسته از قرار‌داد‌های مشتقه است که هنوز تسویه نشده‌اند.

نمودار مقایسه قیمت و تغییرات متوسط اهرم‌های معاملاتی

در اینجا هم دیده می‌شود که هم در اوج تاریخی قبلی و هم در روزهای اخیر شاخص با سقوط قابل‌توجهی رو‌به‌رو شده است.

مورد آخر شاخص نسبت سود جریان خروجی یا همان «SOPR» است که از تقسیم میانگین قیمت فروش بیت کوین به میانگین قیمت خرید معامله‌گران به دست می‌آید. به بیان ساده‌تر، شاخص SOPR نشان می‌دهد که آدرس‌های بیت کوین دارایی خود را با سود می‌فروشند و یا با ضرر. نمودار زیر هم روند تغییرات این معیار را نشان می‌دهد.

نمودار تغییرات SOPR

به نظر می‌رسد که SPOR در هر دو این دوره‌های زمانی به زیر ۱ رسیده است. این یعنی در حال حاضر سرمایه‌گذاران بیت کوین دارایی خود را با ضرر می‌فروشند. گفتنی است که SPOR بالای ۱ نشان دهنده سود و SPOR کمتر از ۱ نشان‌دهنده ضرر فروشندگان است.

اگر همان طور که از این شاخص‌ها پیداست روند کنونی بازار واقعاً شبیه به اوج تاریخی قبلی باشد، در این صورت ممکن است به‌زودی قیمت بیت کوین افزایش یابد و در ادامه اوج جدیدی را ثبت کند. با این اوصاف احتمالاً درست مانند دفعه قبلی پس از رشد بیت کوین سقوط گسترده‌ای اتفاق می‌افتد که قیمت را به سطوح پایین‌تری می‌رساند. این جهش قیمت می‌تواند برای مدت‌ها آخرین روند صعودی بازار بیت کوین باشد.

در لحظه نگارش این گزارش بیت کوین در محدوده ۴۵,۳۰۰ دلار نوسان می‌کند و قیمت این ارز دیجیتال در ۷ روز گذشته ۱۰ درصد کاهش یافته است. گفتنی است که قیمت بیت کوین در طول ۳۰ روز گذشته کاهشی ۱ درصدی داشته است.

ساز شاخص ها در بورس ناموزون شد/ حقیقی ها از پالایشی ها بیرون آمدند

به گزارش الفباخبر ، شاخص کل بورس که در سال جدید قله 1.4 میلیون واحد را پس از مدت ها پس گرفت، در روز چهارم کاری هفته کاهش 4 هزار و 442 واحد را تجربه کرد و شاخص کل بورس در نقطه یک میلیون و 414 هزار و 231 واحد ایستاد. البته شاخص ها ناهماهنگ بودند و شاخص هم وزن بورس برعکس شاخص کل بورس، با افزایش 2 هزار و 482 واحد افزایش در نقطه 362 هزار و 921 واحد ایستاد.

بیشتر بخوانید:

یک تغییر مهم بورسی در سال جدید

صادرات از بورس انرژی رونق می‌گیرد؟

فتح جدید بورس

بررسی روند شاخص ها نشان داد که بیشتر سهم های شاخص ساز مسیر کاهشی را دنبال کردند که فولاد (فولاد مبارکه)، شتران (الایش نفت تهران)، فملی (صنایع ملی مس ایران)، خودرو (ایران خودرو) و کگل (صنعتی و معدنی گل گهر) از سهم هایی بودند که با بیشترین کاهش ارزش بازار مواجه شدند. البته برخی از شاخص‌سازها هم مثبت بودند که همین مانع از ریزش بیشتر شاخص کل بورس شد که می‌توان به شستا (سرمایه گذاری تامین اجتماعی) و جم (پتروشیمی جم) اشاره کرد.

در فرابورس برخلاف بورس، شاخص کل همچنان مسیر رشد را ادامه داد و شاخص کل فرابورس با 293 واحد افزایش در نقطه 19 هزار و 53 واحد ایستاد. البته شاوان (پالایش نفت شاخص ها لاوان) جزء سهم هایی بود که با بیشترین کاهش ارزش بازار مواجه شد. این در حالی بود که آریا (پتروشیمی آریاساسول)، بپاس (بیمه پاسارگاد)، زاگرس (پتروشیمی زاگرس)، صبا (سرمایه گذاری صبا تامین)، شگویا (پتروشیمی تندگیان) و دماوند (تولید نیروی برق دماوند) جزء سهم هایی بودند که بیشترین تاثیر را در افزایش شاخص داشتند.

ارزش معاملات بازار سهام امروز 71 هزار و 693 میلیارد ریال بود که سهم ارزش معاملات خرد 55 هزار و 752 میلیارد ریال برآورد شد. تراز پول حقیقی ها در بازار سهام 3 هزار و شاخص ها 97 میلیارد ریال و در صندوق های با درآمد ثابت یک هزار و 148 میلیارد ریال بود. سرانه خرید و فروش حقیقی ها (موزون) نیز سرانه خرید؛ 313 میلیون ریال در برابر سرانه فروش؛ 291 میلیون ریال بود.

البته در معاملات امروز دتوزیع (توزیع داروپخش) و سمگا (گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی) جزو سهم هایی بودند که امروز شاهد ورود پول حقیقی ها به بازار سهام بودند. این در حالی بود که سهم های پالایشی همچون شتران (پالایش نفت تهران)، شپنا (پالایش نفت اصفهان)، شبندر (پالایش نفت بندرعباس) و پالایش (صندوق پالایشی یکم) امروز را با خروجی پول حقیقی ها همراه بودند. دو سهم فولاد (فولاد مبارکه) و خساپا (گروه خودرویی سایپا) نیز شاهد بیشترین خروجی پول حقیقی ها بودند.

بررسی روند خروجی پول حقیقی ها نشان داد که اگر چه ورودی پول ها در اوایل بازار جهت صعودی داشت اما در ادامه با نوسان، نزولی شد؛ به طوریکه تا پایان بازار این مسیر تداوم داشت اما نکته با وجود تعدیل کوتاه، در اخرین دقایق دوباره سیر نزولی به خود گرفت.

برخلاف حقیقی ها، در سهم های خودرو (ایران خودرو)، دانا (بیمه دانا)، شستا (سرمایه گذاری تامین اجتماعی)، شتران (پالایش نفت تهران) و کسرا (سرامیک صنعتی اردکان) با بیشترین مالکیت حقوقی ها در بورس همراه بود. در سهم های خگستر (سر.ایران خودرو)، تشاهد (سر.شاهد) و خساپا (سایپا) نیز شاهد بیشترین کاهش مالکیت حقوقی ها در بورس بودیم.

شمارش نمادهای کل بازار با تغییرات قیمت آخرین ها نشان داد که در معاملات امروز 156 نماد بالای 2.5 درصد افزایش قیمت و 91 نماد نیز بیش از 2.5 درصد کاهش قیمت داشتند.

شاخص بورس چیست ؟ انواع شاخص ها شاخص ها و کاربردشان چیست؟

شاخص های ارزیابی بازار سهام یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، در کنار سایر ابزار های تحلیلی برای فعالین این بازار بسیار حائز اهمیت است. در هر فعالیتی که توسط انسان صورت می‌گیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی گذشته می‌تواند به آنها کمک کند تا در فرآیندهای بعدی با تجربه بهتری پیش عمل کنند. فعالیت در بازارهای مالی هم از این قاعده مستثنی نیست؛ شاخص‌های ارزیابی از جمله شاخص کل بورس، شاخص هم وزن و … می‌تواند در ارتباط با اندازه‌گیری برخی پارامترها و ارزیابی وضعیت بازار کمک شایانی را به تحلیل گران بکند.در مطلب حاضر، قصد داریم سوالاتی همچون انواع شاخص های بورس؟ شاخص کل بورس چیست؟ شاخص هم وزن چیست؟ تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن؟ را پاسخ دهیم.

انواع شاخص های بورس

در درجه اول باید بگوییم که شاخص یک معیار آماری است که تغییرات متغیرهای مورد نظر را در بازه های زمانی نشان می دهد. در بازار بورساوراق بهادار۸ شاخص مهم وجود دارد که توسط فعالان بازار سرمایه استفاده می شود و کاربرد دارند؛ این شاخص ها در تحلیل های بازار از گذشته تا آینده و پیش بینی روند ها به کمک ابزار های نموداری استفاده می شوند.

هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می شود و نمی توان نتایج حاصل از شاخص ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد.

۸شاخص‌های مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند:

• شاخص کل بورس اوراق بهادار TEPIX
• شاخص کل هم وزن
• شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
• شاخص صنعت
• شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
• شاخص بازار اول و بازار دوم
• شاخص ۵۰ شرکت برتر
• شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

انوع شاخص های بورس:

شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ای از شاخص کل است؛ درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو می‌پردازیم.

شاخص کل بورس چیست؟

شاخص کل یا (TEDPIX) مشهورترین و مهم ترین شاخص بورس است که بارها در اخبار مختلف شنیده اید که با آن وضعیت بازار های بورس را تحلیل می کنند؛ در واقع وقتی در خبرگزاری های عمومی از رشد و افت شاخص صحبت می شود منظور همان شاخص کل است.

شاخص کل بورس نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت و سود سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.

در شاخص کل تاثیر شرکت ها بر اساس بزرگی ( تعداد سهام ) و سرمایه آنها است بنابراین ارزش تمام شرکت‌ها برابر نیست و وزن شرکت‌ها در شاخص کل متفاوت است و نماد های بزرگی همچون فملی، فولاد، فارس، خودرو، شستا و… که تعداد سهام و معامله بیشتری دارند بسیار تاثیرگذار تر از شرکت های کوچک خواهند بود.

نکته‌: در بررسی شاخص بورس چیزی که برای ما حائز اهمیت است، میزان تغییرات شاخص خواهد بود نه خود عدد شاخص؛ مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۵۰۰۰۰۰ (پانصد هزار) واحد به عدد ۱۰۰۰۰۰۰ (یک میلیون) واحد برسد یعنی رشد ۵۰% داشته است و نشان دهنده آن است که میانگین بازدهی کل سهم های موجود در بازار بورس طی این یکسال برابر با ۵۰% بوده است.

شاخص کل هم وزن چیست؟

شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۹۳ در بازار بورس ایران در اختیار سرمایه‌گذاران فعال بازار بورس و سرمایه قرار گرفت تا در تا سرمایه‌گذاران بر پایه آموزش ها و تحلیل شاخص هم وزن با دقت بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و نیز وضعیت کلی بازار بورس تصمیم گیری کنند. در محاسبه شاخص هم‌وزن به همه ی شرکت‌ها با وزن یکسانی در نظر گرفته می شوند؛ در نتیجه اگر شاخص هم‌وزن مثبت شود یعنی اینکه بیشتر از نصف شرکت‌ها ی موجود در بورس مثبت هستند.

همچنین گاهی امکان دارد در بورس تهران شاخص کل عدد منفی را نشان دهد در حالی که بازدهی شاخص هم وزن مثبت است و این به معنی آن است که اگرچه سهام‌های شرکت‌های خیلی بزرگ در بورس منفی هستند اما تعداد زیادی از شرکت‌ها (با حجم کوچک و متوسط) مثبت‌اند.

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

اصلی ترین تفاوت شاخص کل و هم وزن در این است که شاخص هم وزن بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها می باشد، نه بر اساس سرمایه بیشتر و برخلاف شاخص کل بورس میزان مثبت و منفی بورس را نشان می‌دهد بنابراین تفاوت شاخص هم وزن و شاخص کل بورس در این است که وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیر گذار نیست و سرمایه آنها یکسان در نظر گرفته می شود و تاثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت ها در شاخص به یک میزان اثرگذار است.

در واقع همانطور که گفتیم شاخص کل، عملکرد و وضعیت بورس را نشان می‌دهد، اما معیار مناسبی برای رشد و افت بازار سرمایه نیست؛ برای اینکه در خیلی از مواقع ممکن است چند شرکت بزرگ که وزن زیادی دارند با مثبت یا منفی شدنشان شاخص کل را مثبت یا منفی کنند؛ در حالی که وضعیت بسیاری از شرکت‌های دیگر متفاوت است. در نتیجه، شاخص کل هم وزن می‌تواند به شکل بهتری وضعیت کلی بازار را به ما نشان خواهد داد.

ولی باید این را هم در نظر بگیریم که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به سهامداران می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ، پررنگ‌ است؛ پس اگر شما سهامدار سهم های بزرگ بازار باشید شاخص کل می تواند برای شما مهم باشد. اما اگر می‌خواهید که جزئیات بیشتری را از بازار بدست آورید و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیرید.

همانطور که گفتیم در بین فعالین بازار بورس شاخص های مختلفی تعریف شده که فعالات بازار به تناسب فعالیت شان از آنها استفاده می کنند؛ در ادامه به معرفی سایر شاخص های مهم بازار می پردازیم. هرچند این شاخص ها مثل شاخص کل و شاخص هم وزن طرفدار ندارند ولی هر کدام در جای خودشان کاربردهای زیادی دارند.

شاخص قیمت

شاخص قیمت ( TEPIX) نشان دهنده ی روند قیمت شرکت های بازار است و تفاوت آن با شاخص کل این است که سود سازی شرکت ها در آن تاثیری ندارد و تنها تغییرات قیمت سهام ها معیار محاسبات است.

در شاخص قیمت سرمایه و بزرگی شرکت ها محاسبه می شوند و شرکت های بزرگ تاثیر بیشتر و شرکت های کوچک تاثیر کمتری دارند و صرفا افزایش یا کاهش قیمت سهم ها بر اساس بزرگی شرکت هادر نظر گرفته می شود؛ یعنی افزایش یا کاهش قیمت شرکت های بزرگ، بیش تر از افزایش یا کاهش قیمت شرکت های کوچک بر روی این شاخص اثر گذار است.

شاخص قیمت هم وزن

تفاوت شاخص قیمت هم وزن با شاخص قیمت دقیقا مثل تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن، در این است که ضریب تاثیر شرکت های بزرگ و کوچک یکسان است و وزن شرکت ها محاسبه نمی شود؛ به این ترتیب در شاخص قیمت هم وزن شرکت ها فارغ از بزرگ یا کوچک بودنشان بررسی می شوند و سرمایه تمام شرکت ها یکسان در نظر گرفته می شوند.

در واقع شاخص قیمت هم وزن نشان دهنده ی میزان بازدهی قیمت سهام شرکت ها بدون در نظر گرفتن بزرگی شرکت هاست برای درک بهتر اگر کسی از تمامی شرکت ها به تعداد مساوی سهم داشته باشد شاخص قیمت هم وزن میزان بازدهی آن پرتفوی را نشان می دهد.

شاخص صنعت

بازدهی صنایع مختلف را به تفکیک نشان می دهد و مانند شاخص کل محاسبه می شود؛ این شاخص نشان دهنده ی میانگین بازدهی سرمایه گذاران در آن صنعت است. برای مثال اگر شاخص صنعت بیمه رشد کرده باشد نشان دهنده ی رشد بازدهی سهام شرکت های فعال در صنعت بیمه به واسطه ی افزایش قیمت و سود آنها است.

شاخص صنعت برای تحلیل و مقایسه وضعیت صنعت های مختلف برای سرمایه گذاری به کار برده می شود اما رشد شاخص یک صنعت لزوما دلیل بر رشد تمامی شرکت های فعال در آن صنعت نیست، بلکه این شاخص میانگین بازدهی را نشان می دهد و طبیعتا رشد برخی شرکت ها می تواند بر خلاف جهت شاخص صنعت مربوطه اش باشد. مثلا ممکن است شاخص صنعت خودرو طی یک سال رشد کرده باشد اما شرکت خودروسازی کوچکی در همین مدت بازدهی منفی داشته.

شاخص سهام شناوری

سهام شناور آزاد به شاخص ها درصدی از سهام شرکت گفته می شود که صاحبان آن قصدی برای گرفتن صندلی مدیریت در شرکت ندارند و تنها برای خرید و فروش سهام وارد معاملات آن سهم می شوند؛ بنابراین قابلیت نقدشوندگی سهام شناور آزاد زیاد است.
شاخص سهام شناور آزاد مانند شاخص کل محاسبه می شود با این تفاوت که تنها درصد شناور آزاد شرکت ها در نظر گرفته می شود و همان میانگین قیمت و سود سهام ها با تاثیر وزنی آنها است یعنی شاخص سهام شناوری نشان دهنده ی بازدهی میانگین قیمت و سود سهام های شناور آزاد در بازار است و هرشرکتی سهام شناور آزاد بیشتری با سرمایه ای بزرگ داشته باشد تاثیر بیشتری در این شاخص خواهد داشت.

شاخص بازار اول و دوم

می دانیم که در بازار سرمایه شرکت‌هایی که ازنظر میزان سرمایه وضعیت سودآوری و همچنین درصد سهام شناوری در شاخص ها وضعیت مناسب‌تری قرار دارند در بازار اول بورس تهران و شرکت‌هایی که از این نظر در شرایط پایین‌تری قرار دارند در بازار دوم بورس تهران پذیرش می‌شوند.

شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول بورس است؛ همچنین شاخص بازار دوم بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش‌شده‌اند.

برای مثال می توانید پرتفویی را در نظر بگیرید که سهام شرکت های عضو در بازار اول بورس را متناسب با بزرگی آنها دارد، شاخص بازار اول نشان دهنده ی میزان شاخص ها سود و زیان این پرتفوی می باشد.

شاخص ۵۰ شرکت برتر

معمولا هر سه ماه یک‌بار فهرست شرکت‌های برتر بازار که بیشترین معاملات را در بازار داشته اند؛ همچنین میزان نقدشوندگی سهامشان هم بالا است منتشر می شود.

شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین بازدهی این شرکت ها را نشان می دهد که طی این مدت ۳ ماهه سود و قیمت آنها چه تغییراتی می کند.

شاخص۳۰ شرکت بزرگ

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ شرکت شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر لیست شرکت های بزرگ بورس قرار میگیرند که این بزرگی شرکت‌ها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه و اعلام می شوند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ‌ میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌کند و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.

شاخص های بورس را از کجا ببینیم؟

برای آنکه بتوانید به شاخص های مختلف بازار بورس دسترسی داشته باشید و افت و خیز آنها را زیر نظر بگیرید می توانید به سایت www.tsetmc.com مراجعه کنید و در همان صفحه ی اول در قسمت شاخص های منتخب ، شاخص های مهم بازار را مشاهده کنید

همچین شما می توانید با استفاده از ابزار های مختلف تحلیل تکنیکال ، نوع رفتار و میزان بازدهی این شاخص ها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهید.

شاخص بورس چیست؟ انواع شاخص ها در بورس

شاخص بورس چیست؟ انواع شاخص ها در بورس

چنانچه شما به دنبال سرمایه گذاری در بورس شاخص ها و رسیدن به سود از این طریق هستید، بهتر است پیش از هر اقدامی اطلاعات لازم را در این زمینه به دست بیاورید. یکی از زمینه‌هایی که لازم است پیش از سرمایه گذاری در بورس به خوبی درباره آن تحقیق و بررسی کنید، انواع شاخص‌ها در بورس و شناخت نسبی آن‌ها است.

شاخص‌های بورس عبارتند از اعدادی که رشد یا افت بازار بورس را نشان می‌دهند. در این مقاله ما سعی داریم یک سری نکات کلی را درباره شاخص‌های بورسی در اختیار شما قرار دهیم.

بعضی از شاخص‌های بورسی که در این مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرند عبارتند از: شاخص کل، شاخص کل هم وزن، شاخص قیمت وزنی ارزشی، شاخص قیمت هم وزن، شاخص آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم.

پیشنهاد می کنیم پس از مطالعه این مقاله و آشنایی با انواع شاخص های بورس،حتما مقاله آموزش بورس از صفر را برای نتیجه گیری بهتر در بازار سرمایه مشاهده و مطالعه کنید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص‌های بورس اعداد و ارقامی هستند که به بررسی وضعیت سهام‌های بورس می‌پردازند. در بررسی شاخص‌های بورسی، اعداد مهم نیستند بلکه تغییرات شاخص‌ها مورد بررسی، ارزیابی و مقایسه قرار می‌گیرند و هرکدام از شاخص‌های بورسی بیان‌گر وضعیت قسمتی از بازار بورس هستند.

شاخص کل بورس چیست؟

این شاخص، همان شاخصی است که در رسانه‌ها از آن به‌عنوان شاخص بورس یاد می‌شود و همواره مورد بررسی قرار می‌گیرد. شاخص کل بورس عبارت است از میزان کلی بازدهی یا سوددهی سهام های سرمایه گذاران بورس.

در واقع شاخص کل بورس پراستفاده‌ترین شاخص بورسی است که سوددهی عمومی سهام‌های پذیرفته شده در بورس را نشان می‌دهد. برای بررسی شاخص کل بورس بهتر است که تغییرات آن را مورد توجه قرار دهیم؛ یعنی بررسی کنیم که شاخص کل بورس در یک سال، به طور میانگین چند درصد افزایش یا کاهش یافته است.

توجه داشته باشید که شاخص کل بورس، میزان سوددهی تمام شرکت‌ها و سهام‌های موجود در بورس را نشان نمی‌دهند؛ بلکه بیانگر بازدهی کل شرکت‌های موجود در بورس است.

یعنی ممکن است با وجود مثبت بودن شاخص کل بورس و سوددهی بعضی از سهام‌ها، تعداد دیگری از سهم‌ها یک روند نزولی را تجربه کنند. در اندازه‌گیری شاخص کل بورس، شرکت‌های بزرگتر تاثیرگذاری بیشتری دارند و شرکت‌های کوچک‌تر نقش کمتری را ایفا می‌کنند.

شاخص کل هم وزن چیست؟

شاخص کل هم وزن، یک زیر مجموعه برای شاخص کل به حساب می‌آید. تفاوت بین شاخص کل و شاخص کل هم وزن این است که در محاسبه شاخص کل بین سهام‌های کوچک و بزرگ تفاوت قائل می‌شوند؛ اما شاخش کل هم وزن تمامی سهام‌های کوچک و بزرگ را یکسان می‌بیند.

همچنین بخوانید : خرید پله ای سهام در بورس

بررسی شاخص کل هم وزن می‌تواند اطلاعات شفاف‌تری را درباره بازار بورس در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد. گاه ممکن است شاخص کل روند نزولی داشته باشد اما شاخص کل هم وزن سیر صعودی را نشان بدهد.

صعودی بودن شاخص کل هم وزن در این وضعیت به این معنا است که هرچند سهام‌های بزرگ در وضعیت نزولی قرار دارند، سهام‌های کوچکتر سیر صعودی را طی می‌کنند. هرچند بررسی شاخص کل هم وزن می‌تواند اطلاعات مفیدتری را درباره وضعیت بازار بورس در اخیار سرمایه ‌گذاران قرار بدهد؛

اما بررسی تغییرات شاخص کل بورس برای پیش‌‌بینی وضعیت آینده بازار بورس، نسبت به بررسی شاخص کل هم وزن بورس، مفیدتر است.

شاخص قیمت یا شاخص وزنی_ارزشی در بورس چیست؟

شاخص قیمت یا شاخص وزنی_ارزشی در بورس، نشان‌دهنده افزایش یا کاهش شاخص ها عمومی قیمت سهام‌های موجود در بورس است. در شاخص قیمت یا شاخص وزنی_ارزشی، تنها میزان افزایش یا کاهش قیمت سهام‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و برخلاف شاخص کل بورس، سود عمومی سهام‌ها اندازه‌گیری نمی‌شود.

سهام‌ شرکت‌های بزرگتر، شاخص قیمت را بیشتر تحت تاثیر قرار می‌دهند؛ درنتیجه اگر قیمت سهام شرکت‌های کوچک افزایش و قیمت سهام شرکت‌های بزرگ کاهش پیدا کرده باشند، شاخص قیمت منفی خواهد شد. این شاخص بیان‌گر بالا رفتن یا پایین آمدن دست جمعی سهام‌ها در بورس نیست و تنها میانگین کل آن‌ها را نشان می‌دهد.

شاخص قیمت هم‌ وزن بورس چیست؟

همان‌طور که گفته شد در شاخص قیمت یا شاخص وزنی_ارزشی بورس، افزایش یا کاهش عمومی قیمت سهام‌های موجود در بورس محاسبه می‌شود؛ درحالی‌که تمامی سهام‌های کوچک و بزرگ ارزش یکسانی دارند.

در شاخص قیمت هم وزن بورس، برخلاف شاخص قیمت یا شاخص وزنی_ارزشی، تمامی سهام‌های کوچک و بزرگ به یک دید نگاه می‌شوند و سهم یکسانی در محاسبه این شاخص خواهند داشت‌.

بررسی شاخص قیمت هم وزن این امکان را به سهام‌داران می‌دهد که تغییرات بازار بورس را بهتر و دقیق‌تر بررسی کنند و بشناسند.

شاخص آزاد شناور در بورس چیست؟

شاخص آزاد شناور بیانگر شاخص قیمت، با توجه به تعداد سهام شناور موجود در بازار بورس است. برای بررسی شاخص سهام آزاد شناور در بورس ، تنها آن دسته از سهام‌ها که در اختیار سهام‌داران هستند و خریدوفروش می‌شوند مورد بررسی قرار می‌‌گیرند و بخشی از سهام‌ها که مورد خریدوفروش قرار نمی‌گیرند و در اختیار عده خاصی هستند، بررسی نمی‌شود.

شاخص بازار اول و بازار دوم در بورس چیست؟

سهام شرکت‌ها بسته به میزان سودآوری و وضعیت‌شان، در دو دسته بازار اول بورس و بازار دوم بورس قرار می‌گیرند.

سهام شرکت‌هایی که سودآورتر هستند و درصد سهام شناور آن‌ها در وضعیت بهتری قرار دارد در دسته بازار اول بورس قرار می‌گیرند و شرکت‌هایی که براساس این دو معیار در وضعیت نامناسب‌تر و پایین‌تری قرار گرفته باشند در بازار دوم بورس جای می‌گیرند.

بنابرآن‌چه گفته شد، شاخص بازار اول بورس عبارت است از سطح عمومی قیمت سهام‌های پذیرفته شده در بازار اول بورس و شاخص بازار دوم بورس نشان دهنده سطح عمومی قیمت سهام‌های پذیرفته شده در بازار دوم بورس است.

نتیجه گیری

به طور کلی برای سرمایه‌ گذاری در بازار بورس بهتر است که شما اطلاعات کافی را در این زمینه به‌دست بیاورید و با اصطلاحات مختلف و شاخص‌های این بازار آشنایی داشته باشید.

برای سرمایه ‌گذاری در بورس، آشنایی با تمام شاخص‌های بورسی می‌تواند مفید باشد؛ اما بررسی تک تک آن‌ها الزامی نیست.

سرمایه‌ گذاران می‌توانند تنها با بررسی شاخص کل و شاخص کل هم وزن، برای سرمایه‌ گذاری در بورس اقدام کنند. برای خرید و فروش سهام شرکت‌های موجود در بورس، تنها نباید به تغییرات روزانه شاخص های گفته شده اکتفا کرد و بهتر است تغییرات شاخص‌ها را در طولانی مدت مورد ارزیابی قرار داد.