ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟

یکی از محورهای کاری بانک مرکزی تقویت و اصلاح رابطه بانک‌ها و مشتریان بوده است. در این‌باره تامین مالی برای پرداخت تسهیلات خرد مطرح شد. از این رو بانک مرکزی بسته‌های وام خرد را ارائه کرده است و برای دریافت این وام‌ها وثیقه‌های متنوع و آسانی در نظر گرفته شده است، به طوری که حتی خط تلفن همراه افراد می‌تواند جز وثایق بانکی در نظر گرفته شود.

ارز دیجیتال ملی CBDC و بانک مرکزی کشورها

🔘 ارز دیجیتال بانک مرکزی، ارز فیاتی دیجیتالی است که با مقررات دولتی به‌عنوان پول ثبت و ایجاد می‌شود.

🔘 در واقع، CBDC مخفف Central Bank Digital Currency است. نوع جدیدی از رمزارزها است که توسط بانک مرکزی صادر می‌شود و وضعیت قانون‌گذاری آنها به مقررات یا قانون دولت بستگی دارد.

با گسترش و پیشرفت تکنولوژی بلاک چین، دولت‌ها هم به این فکر افتاده‌اند که ارز دیجیتال خودشان را داشته باشند و از مزایای آن، از جمله کاهش هزینه‌های تراکنش‌های داخلی و بین‌المللی، شفافیت و… بهره‌مند شوند. هرچند شاید اینکه دولت‌ها ارز دیجیتال خودشان را داشته باشند و آن را تحت کنترل‌شان داشته باشند، چندان با تمرکززادیی و توزیع‌پذیری سازگار نباشد.

از طرفی میزان استفاده و قیمت ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین روز به روز در حال افزایش است و هر روز منقدین را بیش از پیش نا امید می کند. بسیاری ازمنتقدین ارزهای دیجیتال منتظر افت این ارزها هستند اما احتمالا هیچ وقت ارزهای دیجیتال به این نتایج نخواهند رسید.

چرا باید دولت ها ارزهای دیجیتال را قبول کنند و به جای سرکوب آن، بسترهای ورود و سازگاری را فراهم کنند؟

ارزهای دیجیتال بدون تورم

مشکل ارز سنتی این است که بانک های مرکزی می توانند هر چقدر که دوست دارند پول چاپ کنند و درصورت بحران اقتصادی پول های جدیدی چاپ می کنند و آن را به بازار تزریق می کنند که این باعث تورم می شود.تورم به سختی قابل کنترل است و ممکن است کاهش قدرت خرید مردم را به دنبال داشته باشد. بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال طوری طراحی شده اند که تنها تعداد مشخصی استخراج خواهند شد. یعنی، پس از رسیدن به این تعداد، تعداد آن ها افزایش نخواهد یافت و بنابراین، تورم نمی تواند ارزش ارزهای دیجیتال را دستخوش تغییر نماید و از ارزش آن ها بکاهد.

جهانی بدون مرز با ارزهای دیجیتال

این خبر خوبی برای مردم کشور عزیز ما است. بین المللی بودنبیت کوین باعث می شود که هر کس در هر جای دنیا بتواند تراکنش های خود را انجام دهد. امروزه بیشتر سایت های خرید آنلاین از پی پال یا ویزا کارت برای خرید استفاده می کنند. اما از آنجایی که این قابلیت ها در ایران و چند کشور تحریم شده قابل استفاده نیست یا برای استفاده نیاز به واسطه است، بیت کوین می تواند جایگزین شود و مردم سراسر دنیا بدون هیچ گونه مشکلی از دنیای اینترنت نهایت استفاده است. این اینترنتی است که رویای خیلی از مردم ایران است.

تراکنش های ارزهای دیجیتال تقریبا بدون کارمزد هستند.

اگر برای انجام تراکنش عجله نداشته باشید می توانید تراکنش ها را رایگان انجام دهید. اگر می خواهید تراکنش خود را در مدت 10 دقیقه انجام دهید کارمزد آن خیلی کم است مانند 0.01 سنت. حتی شما اگر 1،000،000 دلار ارسال کنید، کارمزد آن کمتر از 10 دلار خواهد بود. این یک کارمزد کاملا عادلانه برای انتقال این مقدار پول است. هیچ چیز نمی تواند ارزان تر از ارزهای دیجیتال تراکنش های شما را انجام دهد.

ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین هک شدنی نیستند

ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین هرگز هک نشده اند و هک نخواهد شد. همچنین تا به حال کسی از اینکه تراکنشی نادرست بوده است شکایتی نداشته است. ممکن است کامپیوترهایی که این ارزها در آن قرار دارد به دلیل امنیت پایین هک شود و ارزها به سرقت بروند، اما اینکه بشود خود ارز را هک کرد غیرممکن است چون هک بلاک چین به دلیل اینکه از سراسر جهان کامپیوتر ها به آن متصل هستند غیرممکن ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ است. همچنین رمز نگاری پیشرفته بیت کوین و اتریوم باعث می شود که تراکنش ها با بهترین حریم خصوصی ممکن انجام شوند.

ارزهای دیجیتال حریم خصوصی افراد را بالا می برند

حتما تا به حال برایتان پیش آمده است که برای ساخت یک حساب بانکی مدارک تحویل داده اید و یا چند فرم پر کرده اید. در ارزهای دیجیتال بلاک چینی اما همه این ها حذف می شوند. برای انجام تراکنش در ارزهای دیجیتال نیاز به ثبت نام،ارسال مدارک و یا حتی ارائه نام و نام خانوادگی هم ندارید فقط کافی است که آدرس کیف پول خود را داشته باشید.

خرید آسان

چندین فروشگاه بزرگ اینترنتی در جهان و چندین سایت مختلف امکان خرید آنلاین با بیت کوین را فراهم کرده اند و شما می توانید سریع تر از آنچه که فکرش را بکنید خریدهای آنلاین خود را انجام دهید. اما این فقط مختص به خرید های آنلاین نمی شود. امروزه چندین فروشگاه و رستوران در ژاپن و کشورهای توسعه یافته وجود دارد که شما با استفاده از بیت کوین می توانید مبلغ سفارشات خود را پرداخت کنید. حتی فروشگاهی در ژاپن وجود دارد که بدون فروشنده است و شما پس از انتخاب محصولات و پرداخت آن با بیت کوین محصولات را دریافت می کنید.

کسب و کارهای آینده مبتنی بر ارزهای دیجیتال است

با اینکه تکنولوژی ارزهای دیجیتال بسیاری از مشاغل را حذف می کند، اما باعث ایجاد کسب و کارهای جدیدی می شود که با ارزهای دیجیتال خدماتی را ارائه می دهند. برای مثال می توان سرویس های ارائه کیف پول، زبان های برنامه نویسی جدید ، تجارتخانه ها و صرافی ها،سیستم های خرید بلیط،سیستم های پرداخت خودکار و … را نام برد.

افزایش قدرت ارزهای دیجیتال باعث افزایش قدرت مردم می شود

وقتی پول مردم تحت نظارت متمرکز نباشد، پس مردم اختیارات بیشتری را خواهند داشت. مانند یک چاقو که می تواند کشنده باشد و یا نجات دهنده، این اختیارات هم جنبه های مثبت و منفی دارد. اما با آگاه شدن تدریجی مردم، جنبه های مثبت آن قطعا بیشتر خواهد بود. بنابراین این ارزهای دیجیتال نیستند که مجبورند با سازمان های مرکزی سازگار شوند، بلکه این سازمان ها هستند که باید خودشان را با ارزهای دیجیتال هماهنگ کنند.

ارزهای دیجیتال محدود به مکان جغرافیایی نیستند

برای مثال بیت کوین در همه جای جهان بیت کوین است، مهم نیست که کجا هستید. وقتی شما در کشور دیگری باشید ارزش بیت کوین در کشور هم مانند هم است. بیت کوین محدود به جغرافیای خاصی نیست. مهم نیست که شما کجا هستید اگر برق،موبایل و یا کامپیوتر متصل به اینترنت دارید، بیت کوین آماده خدمت به شماست. این مورد برای بقیه ارزهای مبتنی بر بلاک چین هم صدق می کند.

ارزهای دیجیتال بلاک چینی غیرمتمرکز هستند

شاید جالب ترین بخش ارزهای دیجیتال این است که 80 درصد آن ها غیرمتمرکز هستند. تقریبا غیر ممکن است بیت کوین یا اتریومرا متوقف کنید. چرا این مورد مهم است؟ چون در گذشته هر پولی که ایجاد می شد، یک سازمان مرکزی داشت که آن را کنترل می کرد. و چون یک سازمان مرکزی در پشت ارز وجود داشت، امکان داشت که با تصمیمات آن سازمان پول ساخته شده متوقف شود. شرکت E-Gold در حال ایجاد یک ارز بود اما دولت آن را متوقف کرد. حتی پی پال نیز به نوعی یک ارز است اما پی پال هم مجبور است زیر نظر دولت فعالیت کند.

ارزهای دیجیتال یک پایه گذار برای رسیدن به آرزوی همیشگی بشر(اینکه انسان ها بتوانند هر طور که می خواهند زندگی کنند) هستند. اگر قوانین دائمی در مسیر تکامل زندگی های آینده قرار گیرند، مردم احتمالا مانند امروز صبور نخواهند بود. درست ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ همانطور که زمانی قانونی برای داشتن بردگان بود اما وقتی مردم آگاه شدند این قانون را به نوعی حذف کردند. پس وقتی که مردم آگاه شوند که می توانند ثروت خود را بدون اینکه دولت نظارت کند یا دخالتی داشته باشد، در این ارزها ذخیره کنند، قطعا به آن ملحق می شوند چه قانونی باشد و چه ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ غیر قانونی.

متاسفانه قانون پولی ایران متاثر از دوره‌ای است که پس از جنگ جهانی دوم قدرت‌های جهانی در کنفرانس «برتون وودز» پذیرفتند تا از دلار به عنوان ارز مشترک بین‌المللی استفاده کنند. طبق این قانون، ریال ارزش مشخصی در برابر طلا دارد که در واقع روح توافق برتوون وودز در آن برقرار است. در حالی که این توافق در دهه ۱۹۷۰ به پایان خط خود رسید و در واقع بعد از فروپاشی برتون وودز عملا تورم مزمن هم در ایران شروع شد و از اواخر دوره پهلوی تاکنون ادامه یافته است. یعنی عملا پس از آن مقطع، هیچ قید و بند مشخصی برای حفظ ارزش پول ملی و جلوگیری از تورم وجود نداشته است. لذا نیاز است تا سیاستگذاران پولی و بانکی کشور، برای آینده ارز ملی کشور و سایر احتمالات جایگزین آن، متناسب با نظام جدید پولی جهان چاره‌اندیشی کنند.

بازارهای مالی، سال‌های طولانی ابزاری حاکمیتی و پرقدرت در دست آمریکا بوده است. نمود روشن هم آن برای ما ایرانیان تعهد برجام بوده که در آن شاهد بودیم آمریکا توانست به پشتوانه همین قدرت دلار ، زیر تعهدی چند جانبه بین‌المللی زد و از دست سایر جوانب نیز کاری برنیامد.

سال‌هاست از این ابزار حاکمیتی استفاده کرده اما محتاطانه. ولی ترامپ با استفاده گسترده از این قدرت، از جمله استفاده از آن برای خروج از بسیاری از معاهدات بین‌المللی، نسبت به قدرت دلار به عنوان ابزاری استعماری نگرانی بین‌المللی ایجاد کرد.

علاوه بر این، سیستم‌های اقتصادی جهان نیز به گونه‌ای چیده شده که مقصد نهایی پول، بانک‌های کشورهای بزرگی چون انگلستان و آمریکاست و این مسئله مطلوب بسیاری از دولت‌ها و اشخاص نیست. چرا که در این صورت مثلا چین با خرید اوراق آمریکایی مجبور به حفظ ارزش دلار آمریکا می‌شود. پس این هم به نوعی اعمال قدرت غیرمستقیم است.

ارزهای دیجیتال به خوبی می‌توانند سلطه دلار را در بازارهای پولی و استفاده آن در کنش‌های سیاسی را بشکنند وعلت جذابیتشان هم همین است. با این حال دولت آمریکا و بانک‌های مرکزی جهان احساس خطرکرده‌اند، چون سیستم‌های بانکی در حال تهدید است. بانک‌های مرکزی و دولت آمریکا قطعا سعی می‌کنند با گسترش ارزهای دیجیتال مقابله کنند یا با ابزارهایی کنترل آن را در دست بگیرند. بنابراین در آینده بیشتر شاهد ارزهای دیجیتال با نقش بانک‌های مرکزی هستیم. اما نتیجه نبردی که یک طرف آن دولت آمریکا و بانک‌های مرکزی و طرف دیگر ارزهای دیجتال هستند، همچنان نامعلوم است.

در شبکه هاي اجتماعي همراه ما باشيد : شامل آموزش، اخبار فاندامنتال ، تحلیل و مطالب روز ارزهاي ديجيتال

ورود و ثبت نام در سایت صرافی ارز پایا با تخفیف ویژه 15% در کارمزد

🔹بر اساس تحقیقات انجام شده توسط شرکت حسابداری PwC، بیش از 80 درصد از بانک های مرکزی علاقه‌مند به راه اندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)بوده با هم‌اکنون مشغول کار بر روی این پروژه می‌باشند.
🔹این گزارش هم CBDC های خرده فروشی را که برای استفاده عموم صادر می شوند و هم CBDC های عمده فروشی را که توسط موسسات مالی دارای مرتبط با بانک مرکزی استفاده ‌می‌شوند، از 100 امتیازدهی می کند.
🔹بر اساس این گزارش، CBDCهای خرده فروشی در مقایسه با همتایان عمده فروشی خود، بیشتر توسعه یافته‌اند. به عنوان مثال، "eNaira" نیجریه، امتیاز 95 را دریافت کرده که پیشرفته ترین نوع CBDC در هر دو دسته خرده فروشی و عمده فروشی می باشد.
🔹تایلند و هنگ کنگ برای پروژه مشترک mBridge خود که بر پرداخت‌های فرامرزی متمرکز است، در صدر جایگاه CBDCهای عمده‌فروشی قرار گرفتند. سنگاپور و فرانسه نیز به‌واسطه پیشروی در آزمایشات خود بر پروژه‌ خود،CBDC رتبه بالایی در این رده‌بندی کسب کردند.

🔹بانک های مرکزی سراسر جهان درحال کار بر روی ارزهای دیجیتال خود (CBDC) می‌باشند. در حالی که برخی در آستانه راه اندازی این ارزها هستند، برخی تازه شروع به کار کرده اند. در هر صورت، صندوق بین المللی پول این روند را تایید کرده و حمایت خود را از این جنبش تایید کرده است.
🔹رییس صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که بیش از 100 کشور در حال کار بر روی CBDC خود می‌باشند. اگرچه کشورهایی نظیر مکزیک نیز هستند که هنوز در حال تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری یا عدم سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌باشند.
🔹در میان کشورهایی که در مرحله توسعه هستند، کانادا کار بر روی CBDC خود را در سال 2019 آغاز کرده و روسیه و هند در حال راه اندازی ارز دیجیتال ملی خود هستند. فدرال رزرو آمریکا، بانک مرکزی اروپا، بانک ژاپن و بانک انگلستان نیز درحال حاضر بر روی توسعه CBDC های خود سرمایه گذاری می کنند.
🔹از سوی دیگر، سه CBDC در دو سال گذشته راه اندازی شده‌اند: DCash در کارائیب شرقی، Sand Dollar در باهاما، و eNaira در نیجریه. با این حال، هیچ‌یک به اندازه ارز دیجیتال چین، که هم‌اکنون تنها در فاز آزمایشی قرار دارد، موفق نبوده‌اند.

رمز ارز بانک مرکزی یا CBDC چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

CBDC مخفف Central Bank Digital Currency است. نوع جدیدی از ارز رمزنگاری شده است که دولت‌های سراسر جهان در حال آزمایش آن هستند. آنچه رمز ارز بانک مرکزی را از ارزهای سنتی متمایز می‌کند این است که ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ طرفداران آن امیدوارند که ارز دیجیتال بانک مرکزی بتواند با بهره گیری از فن‌آوری جدید پرداخت، مخصوصا تکنولوژی بلاکچین، در جهت افزایش کارایی پرداخت و کاهش هزینه‌ها و کارمزدها گام بردارد.

این نوع جدید ارز رمزنگاری شده هنوز در مراحل اولیه توسعه خود است. اکثر کشورها هنوز در حال بررسی این ایده هستند مانند شکل دلار دیجیتال ایالات متحده ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ آمریکا. در حال حاضر چند کشور بلند پرواز، از جمله چین با یوان دیجیتال و کره جنوبی، نسخه دموی خود را به پایان رسانده‌اند و در حال اجرای آزمایشی این فناوری هستند. اما CBDC هنوز در مقیاس وسیعی به کار گرفته نشده است.

رمز ارز بانک مرکزی چیست؟

هر کشوری که در حال تحقیق و توسعه CBDC خود است و روش و رویکرد خاص خود را دارد. بسیاری از این رمز ارزهای مبتنی بر بانک مرکزی بر اساس همان اصول کلی و فناوری بلاکچین که شالوده و زیربنای رمز ارز بیت کوین را تشکیل می‌دهند، ساخته شده‌اند. فناوری بلاکچین به بسیاری از نهادهای مختلف امکان می‌دهد که یک نسخه از سابقه تراکنش‌ها و معاملات را در اختیار داشته باشند تا تاریخچه معاملات به جای کنترل شدن توسط یک واحد متمرکز، توزیع گردد.

گفته می‌شود که چندین کشور در حال آزمایش رمز ارز بانک مرکزی مبتنی بر بلاکچین هستند. ونزوئلا از این نظر پیشگام بود و رمز ارز خود با نام پترو(Petro) را در سال ۲۰۱۸ راه اندازی کرد. با این حال، پترو با مشکلات زیادی روبرو است و تعداد بسیار کمی از مردم ونزوئلا واقعا از آن استفاده می‌کنند. علاوه بر ونزوئلا، دولت چین احتمالا در ایجاد CBDC از همه جلوتر است. این کشور هم‌اکنون در حال آزمایش یوان دیجیتال در چندین شهر است. امریکا نیز وارد این حوزه شده و بانک فدرال رزرو بوستون در حال همکاری با موسسه معتبر فناوری ماساچوست (MIT) برای آزمایش رمز ارز دلار نیز هست.

CBDC چه ویژگی‌هایی دارد؟

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در مراحل اولیه قرار دارند، بنابراین فعلا معلوم نیست که در واقع چه ویژگی‌هایی خواهند داشت. در بسیاری از موارد، CBDC ها ویژگی‌هایی دارد که ارزی ترکیبی از بیت کوین و ارز منتشر شده توسط دولت است. ویژگی‌های هر یک از آن‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

فناوری توزیع شده لجر (DLT)

ما در دنیای دیجیتال زندگی می‌کنیم و برای شروع، پول ما بیشتر دیجیتال است. ما برای دیدن موجودی حساب خود از اپلیکیشن‌های موجود در تلفن‌های هوشمند خود استفاده می‌کنیم. ما برای پرداخت‌های مالی خود از کارت‌های اعتباری استفاده می‌کنیم. بنابراین رمز ارز بانک مرکزی چه تفاوتی دارد؟ ارزهای دیجیتال بانک مرکزی، دیجیتال هستند، اما ترکیب تکنولوژی متفاوتی دارند. به طور کلی پیشنهاد می‌شود که آنها پول را از ابتدا مهندسی کنند، و بسیاری از آنها از فناوری اصلی بیت کوین یعنی فناوری دفتر توزیع شده (DLT) استفاده می‌کنند.

به منظور پیگیری پول، بانک‌ها باید سوابق مالی، از جمله میزان موجودی مشتری و معاملات انجام شده آن‌ها را در دفتر کل ذخیره کنند. به جای اینکه یک پایگاه داده مرکزی تمام سوابق مالی افراد را ذخیره کند،DLT از چندین نسخه از سابقه معاملات تشکیل شده است که هرکدام توسط یک نهاد مالی جداگانه ذخیره و مدیریت می‌شوند و معمولاً توسط بانک مرکزی کشور اداره می‌شوند. این نهادهای مالی DLT را به صورت توزیع شده با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند.

این همان چیزی است که به عنوان بلاکچین مجاز شناخته می‌شود، زیرا فقط تعداد معدودی از نهادها می‌توانند به زنجیره بلوک دسترسی داشته و یا آن را تغییر دهند. علاوه بر این، نهادهای مرکزی کنترل می‌کنند چه کسی به زنجیره بلوک دسترسی پیدا کند و چه کاری می‌تواند با آن انجام دهد. به عنوان مثال، نهاد مرکزی ممکن است تصمیم بگیرد که آلیس فقط می‌تواند بلاک چین را بخواند، در حالی که باب می‌تواند بلاک چین را هم اصلاح کند و هم بخواند. ین در تضاد با بلاکچین غیرمجاز مانند بیت کوین است که به هر کسی امکان می‌دهد نرم افزار را اجرا کرده و در ارسال تراکنش‌ها در شبکه شرکت کند. هیچ نهاد مرکزی نمی‌تواند کاربران را از خود دور کند.

تفاوت رمز ارز بانک مرکزی با دیگر ارزهای دیجیتال

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی بنا به دلایلی بلاکچین مجاز را انتخاب می‌کنند. اگرچه تکنولوژی دفتر کل توزیع شده آن شباهت‌هایی با بیت کوین و سایر رمزارزها دارد، اما اهداف بسیار متفاوتی را دنبال می‌کند. بیت کوین و سایر بلاک چین‌های عمومی مانند اتریوم ، از این نظر که هیچ نهاد مرکزی یا گروهی از نهادها، مسئولیت دفتر کل را بر عهده ندارند منحصر به فرد هستند. این معمولاً یک دارایی نیست که مناسب دولت‌ها باشد. دولت‌ها فناوری دفتر کل توزیع شده را انتخاب می‌کنند زیرا هنوز هم می‌توانند جنبه‌های خاصی را کنترل کنند مانند:

عرضه: بیت کوین دارای ۲۱ میلیون بیت کوین است که در پروتکل تعبیه شده است و تغییر این حد، غیرممکن است. در مقابل، دولت‌ها هرکدام یک بانک مرکزی دارند که متولی تأمین و عرضه پول کشور است. این بانک‌های قدرتمند چه درمورد زمان حذف یا افزودن پول به موجودی کشور تصمیم می‌گیرند، مانند تحریک اقتصاد در مواقع ناآرام، و تعیین نرخ بهره ملی، این نقش‌ها با رمز ارز بانک ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ مرکزی تغییر نمی‌کنند.

چه کسی آن را اداره می کند: یک نهاد مرکزی تصمیم می‌گیرد که کدام نهادهای مالی در مدیریت دفتر توزیع شده مشارکت کنند. این با بیت کوین تفاوت دارد که به هر کسی اجازه می‌دهد نرم افزار را بدون اجازه اجرا کند.

هزینه‌های کمتر و کارایی بالاتر

طرفداران ادعا می‌کنند که به دلیل نحوه ساختار رمز ارز بانک مرکزی، این ارز دیجیتال می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌های انتقال پول شود. ایده این است که با استفاده از CBDC، نهادهای مالی ارتباط بیشتری برقرار می‌کنند و راهی ساده‌تر برای جابجایی پول نسبت به سیستم مالی جداگانه‌ای که امروز برقرار است، ایجاد می‌کنند.

پیگیری پرداخت‌ها‎

دفاتر کل توزیع شده یک رکورد کامل از تمام معاملات را ارائه می‌دهند. برخی از دولت‌ها، مانند چین، که به نظارت گسترده معروف است، به طور بالقوه مایل به استفاده از این اطلاعات مالی برای پاییدن و زیر نظر گرفتن شهروندان خود هستند. دولت‌های مختلف از این نظر به سیاست‌های مختلف متمایل هستند. به عنوان مثال، بانک فدرال رزرو ایالات متحده در صورت تصویب ارز دیجیتال بانک مرکزی به نظر می‌رسد بیشتر نگران حفظ حریم خصوصی شهروندان آمریکایی است.

سوالات متداول در ارتباط با ارز دیجیتال بانک مرکزی

در ادامه برخی از سوال‌های متداولی که در زمینه ارزهای دیجیتال بانک مرکزی مطرح شده را پاسخ خواهیم داد:

بیت کوین از زمان راه‌اندازی در سال ۲۰۰۹ به سرعت رشد کرده است، و الهام‌بخش انبوهی از ارزها و محصولات مالی بوده که همه از یک تکنولوژی اساسی و زیربنایی مشابهی بهره می‌برند. اما بعد از رونمایی لیبرا، پروژه ارز دیجیتال مورد حمایت فیسبوک و مبتنی بر فناوری بلاکچین در سال ۲۰۱۹ بود که دولت‌های سراسر جهان با جدیت بیشتری شروع به تحقیق در مورد استفاده از این فن‌آوری و تکنولوژی‌های مشابه نمودند.

آنها به این فکر افتادند که آیا ارزی که توسط شرکتی به گستردگی و قدرتمندی فیسبوک ایجاد شده است می‌تواند کنترل پول توسط دولت‌ را به چالش بکشد؟ در پاسخ، دولت‌ها به تحقیق و بررسی بیشتر در مورد این پرداختند که آیا می‌توانند فناوری‌های مشابه را در سیستم‌های پرداخت مالی خود قرار دهند.

بیشتر کشورها ارز دیجیتال بانک مرکزی را به عنوان مکمل پول می‌دانند، و لزوما به آن به عنوان ارزی که بتواند جایگزین زیرساخت‌های موجود شود نگاه نمی‌کنند.

هیچ کس دقیقاً نمی‌داند چه تعداد است. در یک نظرسنجی که در ژانویه سال ۲۰۲۰ منتشر شد، بانک تسویه حساب‌های بین المللی (BIS) ، هماهنگ کننده بانک مرکزی بین المللی، از ۶۶ بانک مرکزی سوال کرد که آیا آنها روی CBDC کار می‌کنند یا خیر. ۸۰٪ از بانک‌های مرکزی گفتند که در حال بررسی این ایده هستند، در حالی که ۱۰٪ به راه اندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی برای عموم مردم نزدیک هستند.

خیر. در حالی که بسیاری از بانک‌های مرکزی تصور می‌کنند که بلاکچین می‌تواند مزایایی مانند افزایش کارایی را به همراه داشته باشد، ولی چندین بانک مرکزی ابراز تردید کرده‌اند در مورد اینکه مزایای رمز ارز بانک مرکزی الهام گرفته از بلاکچین، آن قدر نیست که ارزش ایجاد و نگهداری را داشته باشد.

سخن پایانی

کشور چین رمز ارز بانک مرکزی خود را به صورت عملی اجرایی کرده است. فدرال رزرو امریکا نیز به دنبال تحقیق در زمینه رمز ارز بانک مرکزی و دلار دیجیتال است. بسیاری از فعالان بازار، این رفتار بانک‌های مرکزی و دولت‌ها را واکنش آنها به رونق بازار ارزهای دیجیتال می‌دانند. در حالی که بسیاری از کشورها از CBDC خود صحبت کرده‌اند اما این ارز جدید، بیشتر یک ارز دیجیتال است تا یک کریپتوکارنسی. یکی از المان‌های اساسی این ارزهای دیجیتال، متمرکز بودن آنها و وابسته بودن آن به بانک مرکزی کشورهاست. دقیقا موردی که کریپتوکارنسی‌ها به دنبال حذف آنها هستند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست و کدام کشور‌ها آن را ارائه کرده‌اند؟

مهدی جعفری مترجم

زمان مطالعه : 8 دقیقه

برای بوکمارک این نوشته وارد شوید

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) در سال‌های اخیر توجه بسیاری از دولت‌ها و بانک‌های مرکزی را جلب کرده‌است. بانک‌های مرکزی برای افزایش راه‌حل‌های پرداخت دیجیتال به دنبال ارائه ارز دیجیتال خاص خود هستند. بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی (BIS) در مطالعه‌ای که ژانویه سال 2020 منتشر شد نشان داد که ۸۰ درصد از بانک‌های مرکزی در حال تحقیق درمورد CBDC هستند و تعداد بانک‌هایی که روی الگوریتم گواه مفهوم (PoC) تحقیق می‌کنند نیز افزایش یافته و به حدود ۵۰ درصد رسیده است.

به گزارش پیوست، CBDC یکی از راهکارهای کاهش استفاده از پول نقد است. روند گذار از پول نقد به سمت پرداخت دیجیتال و غیرنقدی سال‌ها پیش آغاز شده و براساس داده‌هایی که وب‌سایت کوارتز در سال 2020 منتشر کرد، در کشور‌هایی مثل کره، سوئد و فنلاند بیش از ۸۰ درصد از تراکنش‌ها به صورت غیرنقدی انجام می‌شود.

نسبت تراکنش‌های غیرنقدی به نقدی کشورها. منبع: وب‌سایت کوارتز

بنابراین طبیعی است که رمزارز بانک مرکزی به عنوان یکی از روش‌های پرداخت غیرنقدی جلب توجه کند. در این گزارش پس از توضیح مختصری درمورد ارز دیجیتال بانک مرکزی بررسی می‌کنیم که کدام کشور‌ها و چگونه این تکنولوژی را اجرایی کرده یا قصد استفاده از آن را دارند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) چیست؟

CBDC یا ارز دیجیتال بانک مرکزی نوعی ارز است که دولت‌های جهان در حال آزمایش آن هستند. آنچه CBDC را از دیگر ارزها متمایز می کند استفاده از یک تکنولوژی جدید به نام بلاک چین است که در نهایت قرار است بازدهی را افزایش داده و هزینه‌ها را کاهش دهد.

این ارز در اکثر مثال‌های خود به نوعی حاصل ترکیب بیت کوین و یک ارز دولتی است. با اینکه چنین ارزی در واقع متعلق به بانک مرکزی است و برخلاف بیت کوین نامتمرکز محسوب نمی‌شود، اما در آن از تکنولوژی دفترکل توزیعی (DLT) استفاده شده است.

بانک‌ها برای دنبال کردن پول باید مستندات مالی مثلا اینکه هر کسی چقدر پول دارد و چه تراکنش‌هایی انجام داده را ذخیره کنند. DLT از چندین نسخه تاریخچه تراکنش ساخته شده که هرکدوم در یک نهاد مالی جداگانه ذخیره و مدیریت می‌شود و معمولا بانک مرکزی کشور در راس امور روی آن اشراف دارند. موسسات مالی DLT را به صورت توزیعی با هم به اشتراک می‌گذارند.

کدام کشورها از CBDC استفاده می‌کنند؟

چندین کشور و اتحادیه اروپا به دنبال ارائه ارز دیجیتال بانک مرکزی هستند و چین دومین اقتصاد جهان بزرگترین بازیگر این عرصه محسوب می‌شود. چین تا همین امروز چند آزمایش این ارز دیجیتال را با موفقیت پشت سر گذاشته است. در ادامه به بررسی این کشور‌ها و پروژه آنها می‌پردازیم.

شاید قابل توجه ترین مثال CBDC، پروژه یوان دیجیتال یا طرح ارز دیجیتال یا پرداخت‌های الکترونیک (DCEP) در چین باشد که از سه ماهه چهارم سال 2020 آزمایشش آغاز شد. چین از سال 2014 کار خود روی این پروژه را آغاز و پیشرفت آنرا به چالشی مستقیم برای جایگاه دلار آمریکا در جهان بدل کرده است براساس گزارشی که بلومبرگ آوریل امسال منتشر کرد، مسئولان خزانه داری، وزارت کشور، پنتاگون و کنسول امنیت ملی درمورد تاثیر بلند مدت یوان دیجیتال روی دلار آمریکا اظهار نگرانی کرده‌اند.

در حالی که جزئیات دقیقی هنوز در دست نیست اما گزارشات نشان می‌دهد که طرح DCEP از تکنولوژی دفترکل توزیعی (DLT) استفاده می‌کند و قرار است جایگزین پول نقد در گردش شده و از طریق کیف پول‌های دیجیتال توزیع می‌شود.

البته جالب اینجاست که ارز دیجیتال بانک مرکزی که چین در شهر خود به صورت آزمایشی استفاده کرده، منحصر به بخش دیجیتال نیست. طبق گزارش آژانس خبری ژینهوا (Xinhua)، این کشور 3 هزار دستگاه خودپرداز را برای واریز و برداشت ارز دیجیتال بانک مرکزی در پکن مستقر کرده است.

باهاما

در سال 2020 بانک مرکزی باهاما خودش را آماده می‌کرد تا دلار ماسه‌ای (Sand Dollar)، یعنی نسخه دیجیتال دلار باهاما، را راه اندازی کند. این ارز می‌توانست به اولین ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) در جهان تبدیل شود. دلار ماسه‌ای که آزمایش آن در جزایر اکسوما (Exuma) و آباکوس (Abacos) در سال 2019 انجام گرفت، قرار است تکنولوژی‌های پرداخت دیجیتال را در دسترس جوامع حاشیه نشین و فقیر قرار دهد. کاربران پیش از انجام تراکنش با دلار ماسه‌ای باید فرایند‌ تعهدات شناخت مشتری (KYC) و ضد پول شویی (AML) را پشت سر بگذارند.

جزایر مارشال

جزایر مارشال قرار است ارز دیجیتال بانک مرکزی به نام پادشاه مارشالی (Marshallese Sovereign) را روی بلاکچین الگوراند (Algorand) راه اندازی کند که هدفش فراگیری امور مالی است. کاربران برای استفاده از این ارز دیجیتال بانک مرکزی باید فرایند‌های تایید را پشت سر بگذارند اما دولت مارشال تاکید کرده است که این ارز دیجیتال بانک مرکزی،‌ حریم خصوصی کاربران را حفظ می‌کند.

سوئد که یکی از کشور‌های پیشتاز در زمینه تراکنش‌های غیر نقدی است طرح آزمایش یک CBDC به نام ای‌کرونا (e-krona) را به دلیل کاهش استفاده از پول نقد در خرده فروشی‌ها آغاز کرد. ریکس‌بانک (Riksbank)، بانک مرکزی سوئد، معتقد است که تکنولوژی دفتر کل توزیعی را می‌توان به پایه و اساسی برای ای‌کرونا در آینده تبدیل کرد.

این بانک آزمایش ای‌کرونا را روی پلتفرم کوردا (Corda) از شرکت ۳R در سال 2020 با همکاری شرکت چند ملیتی اسنچر (Accenture) که در زمینه مشاوره و خدمات پردازش فعال است آغاز کرد. آوریل امسال بانک مرکزی سوئد اعلام کرد که این کشور بخش آزمایشی CBDC را به پایان رسانده است.

اتحادیه اروپا

بانک مرکزی اتحادیه اروپا (ECB) نیز موضوع ارائه یک ارز دیجیتال بانک مرکزی یا یورو دیجیتال را بررسی کرده و معتقد است که این تکنولوژی می تواند به ادامه روند دیجیتالی شدن اقتصاد جهان کمک کند. ECB اعلام کرده که اگر یک CBDC خارجی یا «پرداخت های دیجیتال خصوصی» مثلا رمزارزها، در اروپا شهرت پیدا کنند ارز دیجیتال بانک مرکزی را صادر می‌کند.

این بانک می‌گوید که زیرساخت CBDC آنها ممکن است متمرکز یا نامتمرکز باشد و احتمالا از DLT استفاده می‌کند. از آنجایی که مقررات پرداخت الکترونیکی در اتحادیه اروپا بر اجرای قوانین ضد پولشویی و مقابله با تروریسم تاکید می‌کند، احتمالا تراکنش‌ ناشناس با این ارز دیجیتال بانک مرکزی امکان پذیر نخواهد بود. ECB قرار است در اواسط سال 2021 درمورد آغاز یک پروژه CBDC تصمیم گیری کند.

بانک مرکزی اروپا روز چهارشنبه 14 آوریل 2021، گزارشی از نتایج نظرسنجی و مشاوره درمورد یورو دیجیتال را منتشر کرد. براساس این گزارش، این بانک 8 هزار و 200 پاسخ از مشاوران عمومی دریافت کرد. طبق آمار 47 درصد از پاسخ‌ها از آلمان، 15 درصد از ایتالیا و 11 درصد مربوط به فرانسه و بقیه از دیگر کشور‌های اروپایی دریافت شدند. تعداد زیادی از پاسخ دهندگان (43 درصد) گفته‌اند که حریم خصوصی، مطلوب‌ترین ویژگی یورو دیجیتال است. در رده‌های بعدی، امنیت و توانایی پرداخت در منطقه یورو به ترتیب برای 18 و 11 درصد از پاسخ ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ دهندگان در اولویت قرار داشت.

ژاپن دومین اقتصاد بزرگ شرق آسیا نیز آزمایش ین دیجیتال، ارز دیجیتال بانک مرکزی این کشور، را آغاز کرده است. براساس گزارش رویترز در ماه آوریل، بانک مرکزی ژاپن (BOJ) مطالعه روی صدور ارز دیجیتال خود را آغاز کرد.

طبق بیانیه BOJ، اولین مرحله این آزمایش‌ها که تا ماه مارس سال 2022 ادامه دارد روی بررسی مسائل فنی مربوط به ارائه، توزیع و امحاء ارز دیجیتال بانک مرکزی تمرکز دارد.

این بانک در ادامه وارد مرحله دوم شده و با آزمایش‌هایی یک سری موضوعات جزئی تر را بررسی می‌کند که آیا مثلا باید سرحدی برای مقدار CBDC متعلق به هر نهاد مشخص شود یا خیر. BOJ می‌گوید که در صورت لزوم یک برنامه آزمایشی را با حضور ارائه دهندگان خدمات پرداخت و کاربران آغاز می‌کند.

آمریکا

ایالات متحده نیز با احساس خطر درمورد عقب ماندن از چین تلاش‌های خود را در دولت جدید برای ارائه ارز دیجیتال دولتی آغاز کرده است. براساس گزارش شبکه CNBC، خزانه داری آمریکا در این راستا یک مقاله تحقیقاتی را تابستان منتشر و در آن اقدامات بعدی خود را بررسی و تشریح می‌کند.

در حالی که بانک مرکزی این کشور هنوز برنامه مشخصی برای این ارز ارائه نکرده، پاول جروم، رئیس هیئت مدیره این بانک، با اشاره به پیشرفت تکنولوژی پرداخت گفت: «خزانه داری به دقت در حال بررسی و سازگاری با این نوآوری‌ها است و توجه به یک سیستم پرداخت امن و کارآمد معطوف شده که در عین نوآوری، مزایای گسترده‌ای برای خانوار‌ها و تجارت‌های آمریکا داشته باشد.».

دیگر CBDC‌ها

کاربرد‌های دیگری به جز استفاده عمومی از جمله برای پرداخت‌های بین بانکی و تسویه حساب هم برای ارز دیجیتال بانک مرکزی پیشنهاد شده که در این حالت CBDC به عنوان یک زیرساخت خدمات امور مالی عمل می‌کند.

پروژه اوبین (Ubin) از مرجع پولی سنگاپور (MAS) مثالی از این پروژه‌ها است. این پروژه در سال 2016 با هدف بررسی کاربرد DLT برای شفاف‌سازی و تسویه پرداختی‌ها و اوراق قرضه در یک شبکه بین بانکی راه اندازی شد.

MAS در این پروژه با بانک جی‌پی‌مورگان و شرکت سرمایه‌گذاری تماسک (Temasek) در سنگاپور همکاری کرده و این تکنولوژی را در بیش از 40 شرکت آزمایش کرده است.

علاوه بر کشور‌هایی که به آنها اشاره کردیم کانادا، انگلستان و کره جنوبی و چند کشور دیگر نیز موضوع ارز دیجیتال بانک مرکزی را زیر نظر دارند اما می‌گویند هنوز برنامه‌ای برای ارائه این ارز ندارند.

رییس بانک مرکزی: رمز ریال از شهریور ماه عرضه می‌شود

رییس بانک مرکزی در بیست و نهمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، برخی از محورهای کاری و برنامه‌ها و اقدامات انجام شده در بانک مرکزی را توضیح داد. او همچنین اشاره کرد رمز ریال بانک مرکزی از شهریور ماه اجرایی می‌شود.

به گزارش میهن بلاکچین و به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، علی صالح آبادی، رییس کل بانک مرکزی، در بیست ‌و نهمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، از اجرای رمز ریال در آینده نزدیک خبر داد و گفت:

طبق قولی که همکارانم در بانک مرکزی داده‌اند، رمز ریال از شهریور ماه به اجرا می‌رسد.

او در ادامه افزود:

در صورتی که حکمرانی ریال را به خوبی انجام دهیم فرار مالیاتی کاهش می‌یابد، قاچاق کنترل می‌شود، فعالیت‌های سوداگرانه کاهش پیدا می‌کند و جلوی پولشویی گرفته می‌شود.

میهن بلاکچین ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ در گزارش قبلی خود از عرضه آزمایشی رمز ریال خبر داده بود. مدتی بعد مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، جزییاتی را در مورد ویژگی‌ها و هدف از عرضه رمز ریال مطرح کرد و اعلام کرد عرضه آزمایشی رمز ریال در سال ۱۴۰۱ انجام می‌شود اما در مورد زمان دقیق اجرایی شدن این طرح تا کنون مطلبی طرح نشده بود.

صالح آبادی همچنین در مورد شرایط ارزی کشور و روند بازگشت ارز حاصل از صادرات، تاکید کرد:

در زمینه بازگشت ارز حاصل از صادرات وضعیت خوبی داریم و این وضعیت قابل مقایسه با سنوات قبل نیست. بانک مرکزی همچنین سعی دارد اوراق ارزی را وارد بازار کند و تلاش دارد با این سیاست ارزهای خانگی را جذب کند. با انتشار این اوراق، هم سود و هم بازپرداخت‌ها، به صورت ارزی انجام می‌شود و کسانی که درآمد‌های ارزی بالا دارند، می‌توانند عرضه کننده‌ این اوراق باشند.

صالح آبادی با اشاره به کاهش اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی، اظهار داشت:

یکی از موضوعات بانکی که می‌تواند عامل افزایش پایه پولی هم باشد بحث اضافه برداشت‌هاست اما خوشبختانه اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی نسبت به سال گذشته به کمتر از نصف کاهش پیدا کرده است. و بانک‌ها این امکان را پیدا کرده‌اند که به جای اضافه برداشت از بانک مرکزی، از ابزار‌های مالی در بازار استفاده کنند.

رییس بانک مرکزی در ادامه درباره پرداخت تسهیلات خرد به عموم مردم، تاکید کرد:

یکی از محورهای کاری بانک مرکزی تقویت و اصلاح رابطه بانک‌ها و مشتریان بوده است. در این‌باره تامین مالی برای پرداخت تسهیلات خرد مطرح شد. از این رو بانک مرکزی بسته‌های وام خرد را ارائه کرده است و برای دریافت این وام‌ها وثیقه‌های متنوع و آسانی در نظر گرفته شده است، به طوری که حتی خط تلفن همراه افراد می‌تواند جز وثایق بانکی در نظر گرفته شود.

اقدام ارژانتین در جهت راه اندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی

دولت آرژانتین اولین گام را در راه اندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی خود،CBDC برداشته است. CBDC بر روی یک دفتر کل دیجیتال مدیریت می شود و امنیت پرداخت ‌ها را بین بانک ‌ها، مؤسسات و افراد افزایش می ‌دهد. براساس فرمان دولتی جدید از کارشناسان ارزهای دیجیتال و قانونگذاران خواسته شده است که در تحقیق، توسعه و انتشار ارزهای دیجیتال مشارکت نمایند. این امر به آرژانتین در تنظیم ارزهای دیجیتال و تسهیل معاملات دیجیتال مانند همتایان خود برزیل و مکزیک که پیشرو در ارزهای دیجیتال هستند، کمک کننده خواهد بود.
در راستای اجرای فرمان دولتی، اعضای دولت آرژانتین در حال آماده سازی زمینه قانونی برای صدور آتی ارز دیجیتال بانک مرکزی خود، پزو دیجیتال می باشند. دولت آرژانتین براساس فرمانی که در 26 آوریل تصویب و منتشر شد، وظایف دانشکده های ملی دیجیتال را اصلاح و مسئولیت ها و امکانات جدیدی را ارائه نموده است.
وظایف اصلاحی ارائه شده توسط دولت، شامل ارائه رشته های ضبط و پردازش دیجیتال داده‌ ها، تصاویر، کدها، صداها و ریزتراشه ‌ها، طراحی و توسعه نرم‌ افزار، اجرای امنیت دیجیتال، پردازش از راه دور اطلاعات، چاپ و یا ضبط پایگاه ‌های اطلاعاتی در دانشکده های ملی دیجیتال بوده است.

اهداف تغییرات اخیر در روند دانشکده های ملی دیجیتال

براساس قانون مصوبه جدید، با پیشرفت ارزهای دیجیتال و افزوده شدن تراکنش ‌ها و پرداخت‌ ها دیجیتال، هوش مصنوعی و سیستم ‌های حاکمیت دیجیتال، و همچنین ظهور و گسترش فن آوری بلاک‌ چین، فن آوری ها و دارایی های دیجیتال به روز رسانی سیستم ضروری است.
براساس اظهارات روزندو گراواناگو، مشاور حقوقی در حوزه دارایی های دیجیتال، این اقدام حرکتی واضح در جهت صدور CBDC ملی آرژانتین می باشد. وی افزود: آرژانتین با ارائه پیش زمینه ارزهای دیجیتال در تلاش است تا به روند CBDC ملی خود وارد شود.

پلتفرم ملی مبادلات و پرداخت آرژانتین

همچنین از اهداف دیگر دولت آرژانتین، ایجاد صرافی ملی در آینده با امکان پردازش پرداخت می باشد. مصوبه اخیر به ضرابخانه ملی اجازه می‌ دهد تا با استفاده از دستگاه‌ های الکترونیکی، پلتفرم های معاملاتی، پرداخت ‌ها و یا وصول‌ ها را از طرف اشخاص ثالث مدیریت و اجرا نمایند.
همچنین براساس اظهارات روزندو گراواناگو، مشاور حقوقی در حوزه دارایی های دیجیتال، براساس آیین نامه جدید ارائه شده توسط دولت آرژانتین ضرابخانه ملی اختیار ایجاد نوعی بورس مرکزی را نیز خواهد داشت که این تغییرات آرژانتین را در مسیر راه اندازی سریع CBDC در آمریکای لاتین قرار می دهد.