جزئیات معامله اوراق قرضه

از دست رفتن ۱.۷ تریلیون دلار در نیمی از سال
کسری حسنی / کمپانی بلکراک تا به حال رکوردهای زیادی را جابهجا کرده است. بزرگترین کمپانی مدیریت دارایی اولین کمپانیای بود که از مرز ۱۰ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت عبور کرد اما در روزهای گذشته بلکراک رکورد دیگری را به ثبت رسانده است؛ از دست دادن ۱.۷ تریلیون دلار از پول مشتریان در نیمه اول سال جاری که معادل با بیشترین مقدار پول ازدسترفته توسط یک کمپانی در یک دوره ۶ ماهه است. لری فینک، رئیس هیئتمدیره و مدیر اجرایی دراینباره گفته است: «سال ۲۰۲۲ بدترین شروع در ۵۰ سال اخیر برای سهام و اوراق قرضه است.»
در حالی که تعداد کمی از کمپانیها تلاش میکنند از سختیهای بازار اجتناب کنند، برخی در تلاشاند تا بر آنها غلبه کنند اما بلکراک در حال تسلیم شدن است. در پایان ماه ژوئن، تنها حدود یکچهارم از داراییهای این کمپانی توانست به طور فعال نتایج مطلوب ارائه دهد. این میزان در مقایسه با زمانی که بلکراک در سال ۲۰۰۹ بارکلیز گلوبال را خریداری کرد تا به بازیگر پیشرو در صندوقهای قابل معامله تبدیل شود، یکسوم کاهش یافته است.
این واگرایی در تجارت سهام مشهود است. در حال حاضر تمام داراییها از استراتژی فعال خارج شده و به حالت غیرفعال درآمدهاند. در مورد بلکراک، حدود ۲۱ میلیارد دلار از سهام فعال در دهه گذشته خارج شده و ۷۳۰ میلیارد دلار از این مبلغ به سهام شاخص سرازیر شده است. سهام غیرفعال شرکت در حال حاضر ۱۰ برابر بیشتر از کسبوکارهای فعال آن است اما همچنان این کمپانی در تلاش است تا با اجرای برخی استراتژیهای چند-دارایی فعال و گزینههای جایگزین، این شکاف را کاهش دهد. با همه اینها به نظر میرسد آینده روشنی در انتظار سبدگردانان سهام نیست.
اصالت بلکراک در ثابت نگهداشتن درآمد فعال است. فینک این شرکت را در سال ۱۹۸۸ بر اساس استراتژیهایی تأسیس کرد که «بر ایجاد ارزش از طریق انتخاب امن تأکید میکنند و توسط تیمی از سبدگردانان ماهر که یک فرآیند سرمایهگذاری کاملاً منظم را به کار میگیرند، پیادهسازی میشوند.»
اگرچه این شرکت اولین صندوق قابل معامله اوراق قرضه مستقر در ایالاتمتحده را در دسامبر ۲۰۰۲ راهاندازی کرد اما مانند صندوقهای قابل معامله سهام عمل نکرد. در بلکراک، جریان ۲۸۰ میلیارد دلار به درآمد ثابت فعال در ۱۰ سال گذشته ادامه داشته است. این شرکت تا ۳۰ ژوئن ۹۵۴ میلیارد دلار وجوه اوراق قرضه مدیریت شده فعال داشت درحالی که رقم سهام مدیریت فعال ۳۹۳ میلیارد دلار بود. در این مقایسه درآمد غیرفعال رشد داشته اما تنها ۱.۵ برابر بیشتر از درآمد ثابت فعال است و شکاف نسبتاً کمتری وجود دارد.
در حال حاضر اما ممکن است همهچیز تغییر کند. سقوط بازارهای اوراق قرضه در سال جاری، پول را جزئیات معامله اوراق قرضه از صندوقهای با درآمد ثابت فعال خارج کرده است. بلکراک در نیمه اول سال شاهد خارج شدن بیش از ۲۰ میلیارد دلار از این صنعت بود. بلکراک تا کنون در سال جاری، ۳۹ میلیارد دلار پول جدید در صندوقهای قابل معامله و ۲۵ میلیارد دلار در سایر استراتژیهای شاخص شده به دست آورده است. این تغییر حالت فعال به غیرفعال که در حقوق صاحبان سهام آغاز شد، اکنون در درآمد ثابت رو به افزایش است.
تا چندی پیش، صندوقهای قابل معامله اوراق قرضه با سوءظن نگریسته میشدند. در سال ۲۰۱۵، سرمایهگذار کارل ایکان که در کنار فینک در تلویزیون نشسته بود، بلکراک را «یک شرکت بسیار خطرناک» خواند. منطق او این بود که صندوقهای قابل معامله این شرکت، اوراق قرضه غیر نقدی به شکل نقدی نشان میدهند. او گفت: «آینده تاریکی در انتظار آنهاست.»
با این حال، در مارس ۲۰۲۰، زمانی که بازارهای اوراق قرضه تضعیف شدند، صندوقهای قابل معامله عملکرد مؤثرتری داشتند. آنها به سمت کاهش ارزش اوراق قرضه اصلی حرکت کردند اما این منجر به فروش بیش از حد اوراق بهادار نشد. صندوقهای قابل معامله اوراق قرضه به جای انتقال استرس، آن را جذب کردند و در عین حال نقدینگی مورد نیاز را برای سرمایهگذاران را فراهم کردند. این موضوع مقاومت واقعی این ساختار را تأیید کرد و اکنون که اوراق قرضه کاهش یافته است، پول در حال سرازیر شدن است.
فینک در کنفرانس تلفنی خود، مزایا مد نظر خود را توضیح داد. او متوجه جزئیات معامله اوراق قرضه شد که سرمایهگذاران از صندوقهای قابل معامله برای به دست آوردن سریع و کارآمد هزاران اوراق قرضه جهانی و تنظیم مجدد پرتفوی خود استفاده میکنند. او گفت: «چالشهای مرتبط با تورم بالا برای افزایش نرخهای بهره، کاربران بیشتری را برای اولین بار به صندوقهای قابل معامله اوراق قرضه جذب میکند و سرمایهگذاران را ترغیب میکند تا راههای جدیدی برای استفاده از صندوقهای قابل معامله در پرتفوی خود بیابند.»
در حال حاضر، سبدگردانان با درآمد ثابت در بلکراک در حال ایجاد یک استراتژی دفاعی مستحکم هستند. بر خلاف همکاران خود در بخش سهام، عملکرد آنها نسبتاً قویتر بوده است. در ششماهه اول سال، وجوه تحت نظارت آنها ۱۰.۶ درصد کاهش یافت و این رقم بسیار بهتر از صندوقهای قابل معامله با درآمد ثابت شرکت بود. به گفته این شرکت، حدود نیمی از داراییهای با درآمد ثابت مشمول مالیات، در مقایسه با حدود یکسوم داراییهای سهامی مدیریت شده سنتی، بالاتر از معیار خود از نظر یکساله عمل میکنند.
اما اگر درآمد ثابت مسیر بخش سهام را طی کند، واگرایی بین جریانهای غیرفعال و جریانهای فعال افزایش مییابد. فینک هفته گذشته گفت: «این زمان، روزهای اولیه یک تحول بزرگ در نحوه سرمایهگذاری مردم در درآمد ثابت است. ما انتظار داریم صنعت صندوق قابل معامله اوراق قرضه در پایان دهه حدود سه برابر شود و به ۵ تریلیون دلار در داراییهای تحت مدیریت برسد.»
تا آن زمان بلکراک میتواند بسیار بزرگتر شود اما طالع این کمپانی همچنان به سایر بازارها گره خورده است.
تدوین الگوی منطبق با شریعت برای «وارانت» در کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار
خبرگزاری ایکنا نوشت: مجید پیره، دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره جزئیات جلسه اخیر این کمیته اظهار کرد: این جلسه به جمعبندی مصوبه کمیته فقهی درباره قرارداد وارانت اختصاص داشت. وارانت، یکی از انواع مشتقات در بازارهای مالی است و جزئیات معامله اوراق قرضه مشابه قرارداد اختیار معامله، به دارنده وارانت، این حق را میدهد که در صورتیکه تمایل داشت، در آینده معامله مشخصی را انجام دهد.
وی ادامه داد: تفاوت وارانت با قراردادهای اختیار معامله در این است که ناشر وارانت صرفا نهادهای مالی معتبر می باشند ولی در قرارداد اختیار معامله، اشخاص مختلف با رعایت برخی صلاحیتهای اولیه، این امکان را دارند که در موضع فروشنده قرار بگیرند.
پیره اظهار کرد: بعد از اینکه در دو جلسه درباره قرارداد وارانت در کمیته فقهی صحبت شد، در جلسه اخیر، این موضوع به جمعبندی رسید و کمیته فقهی مصوبه خود در خصوص وارانت اعلام کرد.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار یادآور شد: مطابق مصوبه کمیته فقهی، اصل قرارداد وارانت از نظر فقهی مشابه قراردادهای اختیار معامله است و با همان رویکردی که در آن قراردادها یک الگوی منطبق با شریعت ارائه شده بود، همان اصول فقهی در خصوص اصل قرارداد وارانت هم برقرار است اما با توجه به اینکه در قرارداد وارانت، معمولا نحوه اعمال حق و اینکه قرارداد به صورت فیزیکی یا نقدی تسویه شود با ناشر است و این موضوع میتواند برخی محدودیتها و اشکالات فقهی ایجاد کند، کمیته فقهی در مصوبه خود تأکید کرد که در قرارداد وارانت منطبق با شریعت باید نحوه تسویه و اعمال حق، نه با ناشر بلکه با دارنده حق اعمال در وارانت باشد.
رئیس گروه مالی اسلامی مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی افزود: این موضوع هم وارانتهای منطبق با شریعت را از وارانتهای متداول در دنیا متمایز میکند. همچنین در کمیته فقهی تأکید شد که مقدار داراییهای تعهد شده در قرارداد وارانت باید قابلیت تحویل داشته باشد و از این جهت بنا شد نهاد ناظر در بازار سرمایه بر مقدار حجم تعهدات در قراردادهای وارانت نظارت داشته باشد که از قابلیت تحویل خارج نشود.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان گفت: دستور جلسه دیگر کمیته فقهی در خصوص امکانسنجی فقهی انتشار اسناد خزانه اسلامی با طرحهای جدید بود. در این زمینه پیشنهاداتی مطرح شده بود مبنی بر اینکه ساختار انتشار اسناد خزانه برای تسویه مطالبات پیمانکاران مطلوبیت بیشتری برای آنها داشته باشد. این ساختار در کمیته فقهی مطرح شد اما هنوز در خصوص جزئیات آن بحث و بررسی وجود دارد و جمعبندی نشده است و انشاءالله در جلسه آینده ادامه بررسی موضوع در دستور کار قرار خواهد گرفت.
کدام کشورها در پرداخت استقراض ناکام هستند؟
در حال حاضر کشورهای لبنان، سریلانکا، روسیه، سورینام و زامبیا در شرایط نکول و بلاروس در آستانه نکول و حداقل دهها کشور دیگر در منطقه در معرض خطر نکول اقتصادی هستند زیرا افزایش هزینههای وام، تورم و بدهیها هراس از سقوط اقتصادی را برانگیخته است.
به گزارش خبرگزاری برنا، تحلیلگران دادههای گسترش اوراق قرضه را ۱۰۰۰ نقطه پایه بهعنوان آستانه نکول محاسبه میکنند که ۴۰۰ میلیارد دلار بدهی در این حوزه وجود دارد. آرژانتین با بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار بیشترین میزان را دارد و اکوادور و مصر با ۴۰ تا ۴۵ میلیارد دلار در رتبههای بعدی قرار دارند. کهنهکاران حوزه بحران امیدوارند که بسیاری از کشورها بتوانند از از نکول دور شوند به خصوص اگر بازارهای جهانی آرام باشند و صندوق بینالمللی پول از آنها حمایت کند.
ناکامی در پرداخت سود یا اصل بدهی (استقراض) در زمان مقرر شده، نکول یا Default گفته میشود. این نکول زمانی اتفاق میافتد که طرف بدهکار قادر به برآورده کردن تعهد قانونی بازپرداخت بدهی نیست. قرض گیرنده ممکن است وقتی از انجام پرداخت های لازم ناتوان بوده یا مایل به پرداخت بدهی نباشد، نکـول کند.
آرژانتین
به نظر میرسد که رکورددار نکول اقتصادی جهان به احتمال زیاد به آمار خود اضافه کند. پزو اکنون با کاهش نزدیک به ۵۰ درصد در بازار سیاه معامله میشود، ذخایر به شدت پایین است و اوراق قرضه تنها با ۲۰ سنت به دلار معامله میشود.
اوکراین
سرمایهگذاران بزرگ مانند مورگان استنلی و آموندی هشدار میدهند که تهاجم روسیه به این معنی است که اوکراین تقریبا باید ۲۰ میلیارد دلار بدهی خود را تجدید کند. بحران این کشور در سپتامبر رخ میدهد زمانی که سررسید ۱.۲ میلیارد دلاری از اوراق قرضه موعد پرداخت آن فرا میرسد.
آفریقا دارای مجموعهای از کشورهایی است که به حمایتهای صندوق بینالمللی پول نیاز دارند اما تونس یکی از کشورهایی است که در معرض خطر قرار دارد. کسری بودجه تقریبا ۱۰ درصدی، یکی از بالاترین صورت حسابهای دستمزد بخش دولتی در جهان است.
استقراض زیاد باعث شده است که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی غنا تقریبا به ۸۵ درصد افزایش یابد. واحد پول آن تقریبا یک چهارم ارزش خود را در سال جاری از دست داده و بیش از نیمی از درآمدهای مالیاتی را صرف پرداخت سود بدهی کرده است. تورم در غنا حدود ۳۰ درصد رسید.
مصر تقریبا ۹۵ درصد نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی دارد. شرکت صندوق سرمایهگذاری FIM و شرکا تخمین میزند که مصر ۱۰۰ میلیارد دلار بدهی ارزی از جمله اوراق قرضه ۳.۳ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۴ دارد که باید طی پنج سال آینده پرداخت کند.
کنیا تقریبا ۳۰ درصد از درآمد را صرف پرداخت بهره میکند. اوراق قرضه آن تقریبا نیمی از ارزش خود را از دست داده است و در حال حاضر به بازارهای سرمایه دسترسی ندارد.
در مورد کنیا، مصر، تونس و غنا، دیوید روگوویچ از موسسه مودیز گفت: این کشورها تنها به دلیل میزان بدهی ناشی از ذخایر و چالشهای مالی از نظر تثبیت بار بدهی، آسیبپذیرترین کشورها هستند.
اتیوپی
آدیس آبابا قصد دارد یکی از اولین کشورهایی باشد که تحت برنامه چارچوب مشترک گروه ۲۰، تخفیف بدهی دریافت میکند. جنگ داخلی ادامهدار در این کشور، پیشرفت را متوقف کرده است.
السالوادور
تبدیل بیتکوین به ارز قانونی بهطورکلی راه امید به صندوق بینالمللی پول را بسته است. اعتماد به حدی کاهش یافته است که اوراق قرضه ۸۰۰ میلیون دلاری با سررسید ۶ ماهه با ۳۰ درصد تخفیف و اوراق بلندمدت با ۷۰ درصد تخفیف معامله میشود.
پاکستان
پاکستان در این هفته به یک توافق مهم با صندوق بینالمللی پول دست یافت اما این پیشرفت نمیتواند به موقع باشد زیرا قیمتهای بالای واردات انرژی، کشور را به آستانه بحران تراز پرداختها سوق میدهد. ذخایر ارز خارجی به ۹.۸ میلیارد دلار کاهش یافته است که برای پنج هفته واردات کافی نیست. روپیه پاکستان به پایینترین سطح خود رسیده است. دولت جدید اکنون باید به سرعت هزینههای خود را کاهش دهد زیرا ۴۰ درصد از درآمد خود را صرف پرداخت بهره میکند.
بلاروس
تحریمهای غرب، روسیه را در ماه گذشته و اکنون بلاروس را در معرض نکول قرار داد.
اکوادور
این کشور آمریکای لاتین دو سال پیش نکول کرد اما با اعتراضات خشونتآمیز و تلاش برای برکناری رئیسجمهور، گیلرمو لاسو، دوباره در بحران نکول قرار دارد. این کشور بدهیهای زیادی دارد و با احتساب یارانه دولت برای سوخت و غذا، جی پی مورگان پیشبینی کسری مالی بخش عمومی خود را به ۲.۴ درصد تولید ناخالص داخلی در سال جاری و ۲.۱ درصد در سال آینده افزایش داده است. گسترش اوراق قرضه به ۱۵۰۰ واحد رسیده است.
نیجریه
افزایش اوراق قرضه کمی بیش از ۱۰۰۰ واحد است اما پرداخت ۵۰۰ میلیون دلاری اوراق قرضه بعدی نیجریه در مدت یک سال باید به راحتی توسط ذخایری پوشش داده شود که از ژوئن بهطور پیوسته در حال بهبود بوده است. اگرچه تقریبا ۳۰ درصد از درآمدهای دولت صرف پرداخت سود بدهی میشود.
برت دیمنت، رئیس بخش بدهیهای بازارهای نوظهور شرکت سرمایهگذاری آبردین گفت: فکر میکنم بازار بسیاری از این ریسکها را بیش از حد قیمتگذاری کرده است.
سبزپوش شدن شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی تیرماه
به گزارش ایران آنلاین،شاخص کل بورس تهران امروز (چهارشنبه، ٢۹ تیرماه) با سه هزار و ۲ واحد افزایش در ارتفاع یک میلیون و ٤۷۱ هزار واحدی قرار گرفت.
شاخص هموزن با ۲ هزار و ۱۰۳ واحد افزایش به ۴٠۳ هزار و ۷۸۱ واحد و شاخص قیمت با یک هزار و ۲۶۹ واحد رشد به ٢۴۳ هزار و ۷۲۵ واحد رسید.
شاخص بازار اول، یک هزار و ۳۹۶ واحد و شاخص بازار دوم، هشت هزار و ۵۳۱ واحد افزایش را ثبت کردند.
امروز در معاملات بورس تهران، بیش از سه میلیارد و ۵۱۴ میلیون سهم، حقتقدم و اوراق بهادار به ارزش ٢۶ هزار و ۶۱۹ میلیارد ریال معامله شد.
همچنین پتروشیمی پردیس (شپدیس) با ۵۶۷ واحد، شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا) با ۴۱۲ واحد، پتروشیمی مبین (مبین) با ۴۰۳ واحد، نفت و گاز پتروشیمی تامین (تاپیکو) با ۲۶۷ واحد و پتروشیمی وعلی سینا (بوعلی) با ۲۵۸ واحد با تاثیر مثبت بر شاخص بورس همراه شدند.
در مقابل معدنی و صنعتی گل گهر (کگل) با ۳۵۲ واحد، فولاد خوزستان (فخوز) با ۲۱۱ واحد، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) با ۲۱۰ واحد، پتروشیمی نوری (نوری) با ۱۹۵ واحد و گروه دارویی برکت (برکت) با ۸۳ واحد تاثیر منفی بر شاخص بورس داشتند.
بر پایه این گزارش، امروز نماد سیمان آبیک (سآبیک)، شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی (شستا)، پتروشیمی نوری (نوری)، گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو (خگستر)، بانک تجارت (وتجارت)، دشت مرغاب (غدشت) وزامیاد (خزامیا) در نمادهای پُرتراکنش قرار داشتند.
گروه شیمیایی هم در معاملات امروز صدرنشین برترین گروههای صنعت شد و در این گروه ١۲۶ میلیون و ۳۷۵ هزار برگه سهم به ارزش یک هزار و ۶۶۷ میلیارد ریال دادوستد شد.
آخرین وضعیت شاخص فرابورس
شاخص فرابورس نیز امروز بیش از ۷۹ واحد کاهش داشت و به ۱۹ هزار و ۵۳۹ واحد رسید.
در این بازار یک میلیارد و ۴۷۵ میلیون برگه سهم و اوراق مالی دادوستد شد و تعداد دفعات معاملات امروز فرابورس بیش از ۱۱۳ هزار و ۱۳۶ نوبت بود.
نمادهای صنعتی مینو (غصینو)، آهن و فولاد غدیر ایرانیان (فغدیر)، پتروشیمی زاگرس (زاگرس) و بهمن دیزل (خدیزل) با تاثیر مثبت بر شاخص فرابورس همراه بودند.
همچنین بیمه پاسارگاد (بپاس)، پلیمر آریا ساسول (آریا)، سنگ آهن گهرزمین (کگهر)، تولید نیروی برق دماوند (دماوند) و پخش البرز (پخش) تاثیر منفی بر شاخص فرابورس داشتند.
نرخ یورو صعودی شد
یورو با ۰.۳ درصد افزایش به ۱.۰۲۰۹۵ دلار رسید و بخشی از عقبنشینی ۰.۳۹ درصدی روز چهارشنبه را پس گرفت.
به گزارش مرور نیوز، در حالی که سرمایهگذاران برای اولین افزایش نرخ بهره بانک مرکزی اروپا بعد از سال ۲۰۱۱ و بازگشایی برنامهریزی شده خط لوله گاز روسیه در اواخر امروز (پنجشنبه) آماده میشوند، ارزش یورو بهبود یافت و به سمت بالاترین سطح دو هفتهای در برابر دلار رسید.
یورو با ۰.۳ درصد افزایش به ۱.۰۲۰۹۵ دلار رسید و بخشی از عقبنشینی ۰.۳۹ درصدی روز چهارشنبه را پس گرفت، زمانی که به اوج روزانه ۱.۰۲۷۳ دلار رسید که بالاترین میزان از ۶ جولای بود.
یورو طی هفته سه جلسه افزایش شدید را تجربه کرد زیرا انتظار میرفت بانک مرکزی اروپا احتمالا نرخ بهره را ۵۰ واحد افزایش دهد همچنین گزارش مبنی بر اینکه خط لوله گاز روسیه به موقع پس از تعطیلی تعمیرات ۱۰ روزه بازگشایی شود.
پس از هشدار رئیسجمهور روسیه مبنی بر اینکه ممکن است صادرات روسیه از طریق بزرگترین خط لوله به اروپا کاهش یابد و حتی ممکن است متوقف شود، اتحادیه اروپا روز چهارشنبه از کشورهای عضو درخواست کرد تا مصرف گاز را تا ماه مارس بهعنوان یک اقدام اضطراری کاهش دهند.
بازارها بر سر این که آیا سیاستگذاران بانک مرکزی اروپا یک افزایش ۲۵ واحدی قبلی یا افزایش نیم واحدی را برای تلاش در مقابله با تورم سرسامآور ارائه خواهند کرد یا خیر به دو دسته تقسیم شدهاند. مقامات پولی همچنین احتمالا جزئیات بیشتری از ابزار جدید با هدف کنترل افزایش بیش از حد در بازده اوراق قرضه در حاشیه اروپا ارائه خواهند کرد.
بانک ملی استرالیا پیشبینی کرد که نشست بانک مرکزی اروپا پیامدهای متفاوتی برای یورو دارد. در ژاپن، بانک مرکزی به کاهش روند انقباض پولی جهانی با ثابت نگه داشتن تنظیمات محرک حتی با افزایش پیشبینی تورم ادامه داد.
دلار با ۰.۰۵ درصد افزایش به ۱۳۸.۳۴ ین رسید و در جهت بالاترین سطح ۲۴ سال گذشته در ۱۳۹.۳۸ یک هفته پیش برگشت.
استرلینگ به تثبیت زیر ۱.۲۰ دلار ادامه داد، آخرین معامله در ۱.۱۹۸۴ دلار تغییر چندانی نداشت زیرا میدان نامزدهای رقابت برای نخستوزیری بعدی بریتانیا به دو کاهش یافت اما انتظار نمیرود تا پنج سپتامبر برنده اعلام شود. دلار استرالیا با ۰.۰۸ درصد افزایش به ۰.۶۸۹۵ دلار و دلار نیوزیلند با ۰.۱ درصد کاهش به ۰.۶۲۲۴ دلار رسید.